Materiał na egzamin

Fiolozofia

Postmodernizm

Lata 80. i 90. XX w. były świadkiem rozkwitu, jeśli można tak to nazwać, ruchu intelektualnego, którego postulaty i koncepcje wybiegają znacznie poza tradycyjnie pojętą filozofię. Niemniej jednak, jak każda orientacja myślowa, czy to światopoglądową czy też ideologiczna może być analizowany również w kategoriach filozoficznych. Chodzi o ruch postmodernistyczny.

Nazwa „postmodernizm'¹ jest w jakimś stopniu analogiczna do dość rozpowszechnionych i modnych w ostatnich latach określeń typu: postkapitalizm czy postinćustriałizm. Najpierw była ona stosowana na gruncie sztuM, architektury, literatury, kulturoznawstwa. Dopiero później pojawiła się na terenie filozofii. Po raz pierwszy użył jej w tym kontekście J.-F. Łyotard, podejmując problem współczesnego stanu nauki i kultury. Wg Lyotarda postmodernizm rezygnuje z tzw. metanarracji występującej w modernizmie, tzn. m.in. z idei racjonalizmu, postępu, poszukiwania uniwersalnych idei, w tym trwałych i powszechnie przyjmowanych wartości. W tej interpretacji postmodernizmu, nie jest on totalną negacją modernizmu, ale odejściem i przezwyciężeniem jego złudnych nadziei i ograniczeń. Inny przedstawiciel p. - polski filozof i socjolog Z. Bauman uważa, że cechami (właściwie postulatami) postmodernizmu są:

zinstytucjonalizowany pluralizm, różność, przypadkowość i ambrWalencja. Tak więc p. odrzuca wszelką jednorodność: poznawczą, aksjologiczną i społeczao-połrtycgaą. Do głównych piewców p. zalicza się: J.F. Lyotarda, M. Fóucaułta, J. Derridę, a także R: Rorty, Z. Bauman.

Przez swoich oponentów p. jest zaliczany do nurtów skrajnie relatywistycznych i destrukcyjnych dla wszystkich obszarów kultury: nauki, filozofii, sztuki, rełigii. Niektórzy nawet uważająp. za przejaw kryzysu