metodyka 6

80MACMILLAN

tCLOICN

n Motoryczny - dotyczy umiejętności skoordynowania ruchów ręki: ramienia, przedramienia, nadgarstka oraz palców. Element motoryczny również rozwijany jest przed rozpoczęciem szkoły podstawowej: dzieci uczą się jak prawidłowo trzymać długopis/ ołówek, kredkę, jaka powinna być prawidłowa odległość oczu od kartki, itd.^J

Nauka pisania w szkole podstawowej również przebiega w sposób wieloetapowy. Dzieci zaczynają od rozpoznawania kolejnych liter, łączenia ich w wyrazy oraz rozpoznawania poszczególnych liter/wyrazów. Na tym etapie dzieci wykonują ćwiczenia polegające na układaniu liter w wyrazy, dopasowywanie wyrazów do ilustracji czy wybieranie oraz zakreślanie odpowiedniego wyrazu. Kolejnym etapem nauki pisania u małych dzieci jest pisanie po śladzie. Dzieci, kreśląc litery po śladzie, uczą się w jaki sposób pisze się daną literę oraz usprawniają swoje umiejętności grafomotcryczne. Następnym etapem w nauce pisania jest kopiowanie liter według podanego wzoru, a na końcu nabycie umiejętności samodzielnego pisania.

W jaki sposób przebiega proces nauki pisania i czytania w języku angielskim?

Dla małych dzieci, które dopiero uczą się czytania i pisania w języku ojczystym, równoległa nauka czytania i pisania w języku obcym to duże wyzwanie. Dzieci poznają litery w języku polskim i uczą się jak je wymawiać, a później zapisywać. Pisownia języka polskiego jest dość regularna, więc dzieci, ucząc się składać litery, potrafią je później przeczytać oraz napisać Jest to jednak długofalowy proces, który jak już wcześniej wspomniałam, zaczyna się w wieku przedszkolnym i przebiega wieloetapowo, az do osiągnięcia precyzji.

Pisownia języka angielskiego jest nieregularna, pojawiają się również litery, których nie ma w alfabecie polskim, poza wyrazami zapożyczonymi. Dzieci, które są na początku swojej drogi z pisaniem

1    czytaniem wjęzyku polskim, obserwują, ze reguły, które poznają w szkole nie zawsze sprawdzają się wjęzyku angielskim. Nie rozumieją, dlaczego jeśli, na przykład, złożą litery w wyrazie car. ich 'polska' wymowa nie jest prawidłowa. Musza nauczyć się czytać w zupełnie inny sposób, rozpoznając całe wyrazy w języku angielskim, a nie pojedyncze głoski lub sylaby. Nauczyciel, uczący języka obcego, powinien przemyśleć jak wprowadzić

2    Wróbel 1, Pismo i pisanie iv nauczaniu początkowym. WSiP, 'Warszawa 1979.

dzieci w świat języka angielskiego, tak. żeby było to dla nich naturalne oraz zgodne z etapem nauki czytania i pisania w języku ojczystym, na którym się obecnie znajdują.

Sytuację komplikuje poniekąd fakt, że obowiązująca od trzech już lat w I etapie kształcenia Nowa Podstawa Programowa nie przewiduje kształcenia umiejętności czytania i pisania do końca klasy 1. Ma to z pewnością sens zwłaszcza obecnie, gdy wśród pierwszoklasistów znajdzie się przynajmniej pewna grupa 6-latków, ałe spotyka się często ze sprzeciwem ambitnych rodziców, dla których nieobecność słowa pisanego przez całą klasę pierwszą to marnowanie potencjału dziecka, zwłaszcza jeśli ma już za sobą pierwsze udane próby na tym polu, podejmowane w dobrym przedszkolu. Wydaje się zatem, że ścieżka nauczania czytania i pisania w języku obcym powinna być dostosowana nie tylko do potrzeb danej grupy dzieci ale wręcz do indywidualnych potrzeb każdego dziecka, , co jest rzecz jasna nie lada wyzwaniem nawet dla najlepszego pedagoga.

Co zrobić w takiej sytuacji? Czy dostosować poziom do grupy słabszych dzieci, które nie są jeszcze w stanie zacząć nauki czytania i pisania w języku obcym, gdyż dopiero zaczynają się tego uczyć w języku ojczystym? Czy może jednak podnieść poziom, nie chcąc zniechęcać tych bardziej ambitnych uczniów do nauki języka angielskiego? Czy jest możliwe, aby dostosować typy zadań do potrzeb każdego ucznia, nie krzywdząc żadnego z nich, bez konieczności spędzania wielu godzin na przygotowaniu dodatkowych materiałów?

Poniżej spróbuję opisać rozwiązania, jakie mogą sprawdzić się w konkretnych sytuacjach, na jakie napotykają nauczyciele języków obcych w pierwszych klasach szkoły podstawowej.

Scenariusz 1: cćzczyionic i pisze;o Częstozdar/asię.żeklasapierwszaskładasięwyłącznie lub w większości z dzieci sześcioletnich. Czasami, nawet jeśli grupa jest mieszana pod względem wiekowym, zdarza się, ze dzieci nie są kognitywnie gotowe do nauki czytania i pisania wjęzyku angielskim.

W takich sytuacjach dobrym rozwiązaniem jest zdecydowanie się na naukę języka angielskiego bez żadnych elementów czytania i pisania. Nauczyciel skupia się wtedy na nauce mówienia i słuchania w języku angielskim, jednocześnie wprowadzając ćwiczenia rozwijające zdolności grafomotoryczne u naszych uczniów, stopn^;cwo przygotowując ich do rozpoczęcia czytania i pisania w przyszłości.

4 (98) 2012 ■ www.sklep.teachcr.pl ■ 11^!

»>