modele

1)    im większy stan aktywów płynnych firmy, tym mniejsze ryzyko niewywugfl wania się ze swoich zobowiązań finansowych,

2)    im większy strumień netto przepływów pieniężnych (różnica między wpfy. wami i wydatkami środków pieniężnych), tym ryzyko niewypłacalności j_est mniejsze,

3)    im większy udział kapitału obcego w’ finansowaniu przedsiębiorstwa, tym w iększe ryzyko niewypłacalności.

4)    im w iększe koszty operacyjne (nie uwzględniając amortyzacji środków trwa-ły ch), tym w iększe ryzyko niewy płacalności.

W.H. Beaver zweryfikował przydatność wskaźników finansowych dla celów prognozowania bankructwa przedsiębiorstw. Z grupy około trzy dziestu mierników i wytypow ał sześć, które jego zdaniem - posiadają najw iększą w artość poznawczą [Waśniewski T., Skoczy las W., 2002. s. 472 - 473]:

Nadwyżka środków pieniężnych (cash flow)

Kapitał obcy

Zysk netto Kapitał całkowity

Kapitał obcy Kapitał całkowity

Kapitał pracujący Kapitał całkowity

Aktywa bieżące Pasywa bieżące

Środki pieniężne będące w krótkim c/asie w dyspozycji przedsiębiorstwa - Pasywa bieżące Koszty - amortyzacja

Najw iększą uwagę przywiązywał do wskaźników płynności oraz do w skaźni-ka rentowności (drugi z wymienionych mierników). Wielkości wskaźników zadłużenia ulegały w jednostkach zagrożonych upadłością - systematycznemu wzrostowi w ciągu pięciu lat okresu objętego badaniami przez Beavera.

Model B. Weibla

Kolejny model został opracow any przez B. Weibla. który - na podstaw ie sw oich badań - udowodnił, że następujące wskaźniki są najbardziej przy datne w prognozowaniu bankructwa podmiotów gospodarczych [Jerzemowska M., 2004, s. 339]:

Nadwyżka środków pieniężnych (cash flow) Pasywa bieżące

Aktywa bieżące_

Pasywa bieżące

Środki pieniężne będące w krótkim czasie w dyspozycji przedsiębiorstwa - Pasywa bieżące Koszty - amortyzacja

Przeciętny stan materiałów * 365 Zużycie materiałów

Przeciętny stan kredytów * 365 Wartość zakupionych towarów

Kapitał obcy Kapitał całkowity

Wymienione wskaźniki powinny zostać porównane z wartościami krytycznymi. w czym pomocna może się okazać metoda graficzna. Na specjalnych wykresach sporządzonych dla każdego ze wskaźników, wyznaczone zostały obszary' określające duże i małe ryzy ko oraz przedział wartości, w który m występują zarówno zagrożone przedsiębiorstwa, jak i te niezagrożone upadłością. Strefa ta jest tym mniejsza, im większą zdolność dyskry minacyjną posiada wskaźnik. Jeżeli wszy stkie z analizowanych mierników uplasują się w strefie wy sokiego ryzyka, będzie to oznaczać, iż praw dopodobieństwo upadku jednostki jest duże. Jeżeli więcej niż trzy wskaźniki znajdują się w obszarze wysokiego ryzyka, oceniany podmiot uznaje się za niewypłacalny. Jeśli jeden lub dwa wskaźniki leżą w krytycznym obszarze lub gdy większość wskaźników znajduje się w' przedziale, w którym występują zarówno podmioty zagrożone, jak i niezagrożone bankructwem, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych analiz [Bednarski L.. Waśniewski T.. 1996. t. 2, s. 262).

Model L. Bednarskiego

W 1988 roku profesor Lech Bednarski zainteresow ał się zagadnieniem oceny zagrożenia zdolności do konty nuowania działalności przez polskie przedsiębiorstwa. Szczególną uwagę zwrócił on na model wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej E.I. Altmana. Doszedł do wniosku, że próby wykorzystywania zagranicznych metod prognozowania upadłości podmiotów gospodarczych dla celów