neonatologia0

46 Urazy okołoporodowe

Ujawnia on się w postaci zahamowania ruchów spontanicznych, zwrócenia główki w kierunku działającego bodźca, zmiany częstości akcji serca.

W celu oceny zachowań noworodka Bra/.clton opracował Skalę Oceny Zachowań Noworodka, które jest metodą bardziej przydatną niż tradycyjne badanie neurologiczne.

Skala Oceny Zachowań Noworodka ocenia zachowania noworodka w czterech płaszczyznach:

•    procesy gotowości do kontaktów.

•    procesy motoryczne.

•    kontrola stanu fizycznego.

•    odpowiedź na stres.

Skala ta stosowana jest do oceny deficytów funkcji ncurobehawioralnych. oceny poziomu i jakości prawidłowych zachowań, oceny wpływu urazów, leków, zabiegów na zachowanie noworodka oraz do prognozowania dalszego rozwoju i funkcjonowania dziecka.

Zademonstrowanie rodzicom niektórych elementów tej skali może sprzyjać kształtowaniu ich w ięzi z dzieckiem. Mogą oni dostrzec, jak skomplikowaną istotą jest ich dziecko, oraz obserwow ać wczesne przejawy osobowości i indywidualności:

-    ocena adaptacji po urodzeniu,

-    przebieg okresu noworodkowego,

-    badania dodatkowe, badania przesiewowe.

Pytania sprawdzające

1    Jaki fest cel i elementy badania noworodka?

2    Na czym polega badanie fizykalne noworodka?

3    Na czym polega badanie neurologiczne noworodka?

⁴    Do czego śluzy Skala Oceny Zachowań Noworodka według Brazeltona?

Urazy okotoporodowe

Henryka Sawulicka-Oleszczuk

Cel gfówny:

Zapoznanie z czynnikami ryzyka i rodzajami urazów okołoporodowych.

Cele szczegółowe:

Omówienie urazów okołoporodowych dotyczących głowy, obwodowego układu nerwowego. kości, urazów narządów wewnętrznych, krwiaków, urazów tkanek miękkich.

Ura/.y okołoporodowe występują podczas oddziaływania sil mechanicznych, takich jak ucisk, przerwanie, zmiażdżenie czy rozciąganie podczas procesu po-

rodowego, ale również przed porodem czy podczas resuscytacji po urodzeniu. Częstość występowania urazów okołoporodowych ocenia się 2-7/1000 żywych urodzeń, ale w wyniku poprawy opieki pcrinatalncj i możliwości zapobiegania występują obecnie coraz rzadziej, jednak muszą być uwzględniane w diagnostyce różnicowej.

Czynniki ryzyka:

-    poród u pierwiastki,

-    niski wzrost i wymiary u matki,

-    nieprawidłowości w budowie miednicy matki,

-    poród przedłużający się albo bardzo szybki,

-    małowodzic,

-    nieprawidłowe położenie płodu, np. miednicowe,

-    użycie kleszczy albo próżniociągu,

-    obroty i ręczne wydobycie płodu,

-    noworodek z bardzo małą masą ciała albo skrajne wcześniactwo,

-    makrosoinia płodu,

-    duża główka płodu,

-    wady płodu.

Rozpoznanie urazu u noworodka wymaga bardzo wnikliwej oceny noworodka i badania neurologicznego, aby nie pominąć innych możliwych urazów. Potrzeba resuscytacji noworodka może być również związana ze współistniejącym urazem okołoporodowym.

Rodzaje urazów okołoporodowych

Urazy głowy:

Przcdgłowie - występuje obrzęk części przodującej główki, zwykle na obszarze przekraczającym granice kości czaszki, resorbuje się w ciągu kilku godzin lub dni. nie wymaga leczenia. Przedgłowic należy różnicować z krwiakiem podokostnowym (ryc. 3.1).

Wysięk surowiczy

Ryc. 3.1. Przedgtowie (Wg Hametty K.P POtozrwcftw Red.Bwyd potsktegoGH Brętoorowic/ Urban&Parloer. Wrocław 2003).

Skóra szczytu głowy

Okostna Koić