Stosowany jest on do wypełniania gaśnic śniegowych i pianowych,
- chłodnictwie (jako tzw. suchy lód) oraz do produkcji mocznika i napojów' "cwanych. W gaśnicach śniegowych znajduje się skroplony C02 pod ĘEokim ciśnieniem. Wypływająca po uruchomieniu gaśnicy ciecz zestala d- a następnie sublimuje. ochladząjąc palący się obiekt i blokując doply-tz tlenu. W gaśnicach pianowych znąjdiyą się dwa zbiorniki, z których T-ien zawiera roztwór wręglanu sodu oraz środka pianotwórczego, a drugi
- rozcieńczony roztwór kwasu siarkowego(VI). Po uruchomieniu gaśnicy la roztwwy zostąją zmieszane, a wydzielający się C02 tworzy pianę blo-c.;ącą dopływ tlenu do palącego się obiektu. Należy pamiętać, że gaśnicą nanową nie wolno gasić urządzeń elektrycznych pod napięciem
płonących cieczy organicznych o gęstości mniejszej od wody. Tlenek węgla(IV) pod odpowiednio dobranym wysokim ciśnieniem jest losowany do produkcji kawy bezkofeinowej, papierosów i produktów spożywczych (typu light). Usuwana jest kofeina z ziaren kawy i liści her-| Kety, nikotyna z liści tytoniu oraz cholesterol z masła i innych tłuszczów przez ekstrakcję). Tlenek węgla(IV) jest związkiem nietoksycznym.
Tlenek węgla(IV) rozpuszczony w w'odzie, w niewielkim stopniu (0,1% opuszczonego tlenku) przekształca się w bardzo słaby, dwuprotonowy s^ras węglowy: C0.2-H20(iiq) który ulega dysocjacji w około
te. (Kj = 4,4-10"7, K2 = 4,7 • 10“11):
HjC03| ,
Kwas węglowy, a właściwie hydrat tlenku węgla(IV), jest bardzo rretrwały. Gdy jego stężenie w roztworze przekracza 0,002%, ulega Rozkładowi z wydzieleniem C02.
Ze względu na dwustopniową dysocjację znane są dwa typy soli: węglany . wodorowęglany. Węglany rozpuszczalne w wodzie to węglany litowców z wyjątkiem węglanu litu) i węglan amonu. Odczyn ich wodnych roztworów jest zasadowy na skutek hydrolizy anionowej:
COg“ + IL20-» HCO3 + OH'
^b^o + co^
Doświadczenie 13. Wykryv/anie anionów węglanowych
Przygotuj: rozpuszczalny iv wodzie węglan (np. sodu), rozpuszczalną w wodzie sól wapnia (np. azotan(V), chlorek), wodę, probówkę
Przygotuj roztwory soli. Do probówki zawierającej roztwór rozpuszczalnego węglanu dodaj kroplami roztwór rozpuszczalnej soli wapnia. Zapisz obserwacje i równanie reakcji chemicznej w zeszycie. Korzystając z tablicy rozpuszczalności soli. podaj, jakich innych soli można użyć w postaci roztworów do wykrycia jonów węglanowych.
HzC03
kwas węglowy
E
Pierwiastki - węglowce
239