Nielogiczność Śródziemia 2

PUBLICYSTYKA*

su ją rozbójnicy - ludzie w Śródziemni są dobrzy i żadnego z nich nic kusi łatwy zarobek. O. przepraszam, w Brie są źli ludzie i tylko mm. I pod koniec trylogii w Shire. ale to przecież ci sami złoczyńcy. Jednak już przy pierwszej wzminnee o Brie, pojawia sio informacja, że jest to miasto, w którym zatrzymują się różne ludzkie szumowiny, żeby było wiadomo, jak się sprawy mają. Po prostu krainy, zdeklarowane jako dobre, cierpią na wyraźny deficyt negatywnych postaci. Rozumiem, że nic ma złych elfów czy krasnoludów, bo są to rasy albo nieśmiertelne, albo długowieczne, silnie opierające się na tradycji i dobrze pamiętające wyrządzone im krzywdy. Jednak dążące ku ludziom hobbici również są nieskazitelnie dobre. Ich społeczeństwo. podobnie juk Rohańczycy i Gon-dorezycy. nie znn przestępstw. Nikt u nich nie kradnie (Meny i Pippin zwędzili trochę warzywo j pieczarek, ale nic dlatego, że trudnią się złodziejstwem. Był to raczej młodzieńczy wybryk), nikt nikogo nie leje po mordzie - no tak. hobbici to sybaryci. hedoniści i pokojowo nastawiona nacja, Ale co z Rohanem? Toż to społeczeństwo wojownikówl Nie ma mordów ani rozbojów. Nic rna też sądów, więzień, organów pilnujących porządku. W sumie po coV Wszyscy są grzeczni i posłuszni. W ogóle wygląda to lak. jakby te wszystkie dobre nacje żyły tylko po to, aby zwalczać zło. Gondor nic ma i nigdy nic miał zapędów imperialistycznych, dobrze mu tam gdzie jest. Rohan. kultura silnie związana z końmi, zdawałoby się. powinien mieć naturę nomadów. A tu nic. siedzą na tych swoich równinach, mnożą się od jakiegoś czasu, nic handlują, nie łupią, a Tolkien nic wspomina, aby Równiny Robami przeistaczały się w pola uprawne. Więc z czego żyją Rohim-mirowie. skoro wzdragają się przed sprzedażą swoich koni. najlepszych w całym Sród-zicmiu? Żywią sic nienawiścią do zła, Sa-urona i orków? W takim razie co nic su ludzie. tylko jakieś insze byty.

Podobnych przykładów można by przytaczać jeszcze wiele, a i tak konkluzja pozostanie taka, a nic inna, Świat Tolkiena, największy i najpiękniejszy z wykreowanych za IKtntocą ludzkiego umysłu, po prostu nic trzyma się kupy. Niewiele można zarzucić rasom „magicznym", ale ludzie w Śródzic-miu nie są ludźmi, a świat, który wielu określa jako wymyślony, jednakże bardzo bliski rzeczywistym wzorcom, najbardziej „prawdziwy" i wiarygodny, po głębszej analizie pntje się w szwach. Niby mówi o ludziach, a jednocześnie jest bardzo odczłowic-czony. No tak. ale ludzie stanowią tylko tło dla lej opowieści, bohaterami są nieludzie. I co z tego, skoro to właśnie tło tworzy zazwyczaj klimat 0]>0wieści? A sama fabuła?

Czyż nic jest naciągana? I’o co drużyna mu wędrować przez cale Śródzicmio, skoro Gan-dalf móglhy wziąć broda na orla Gwaihiru i podrzucić go do Orodruiny. gdzie hobbit spokojnie wirzuciłby pierścień wprost w trzewia Góry Przeznaczenia. Nawet gdyby po drodze spotkali latające Nazgulc, to i tak Gandalf, którego umiejętności magic zne były niemałe, pokonałby ich po dłuższej czy krótszej walce. A przecież mógłby polecieć z. nimi jeszcze blromi. co podwoiłoby sznn.se nn sukces misji. Tylko że wtedy powstałoby opowiadanie fantasy, w dodatku raczej miernej wartości, a nie uzytoniowa, wciągająca saga.

Mam wielki szacunek do Tolkiena za nakład pracy włożony w Śród ziemie, mimo to nadal uważam, że stworzy! tylko blade (Kibicie świata. Pewne aspekty, dość ważne dla jego konstrukcji, ale przeszkadzające w konstrukcji opowieści, usunął albo traktował po Icpkaeh, idealizując za to inne. I tak powieść mająca sięgnąć ideału stała się... zbyt idealna.

Wojciech Świdziiilcwski