^-‘-łekt typograficzny
Wydawnictwo PLUS
Redaktor prowadzący Katarzyna Ziębowicz-Tobolewska
Redakcja językowa Katarzyna Szklanny
Adiustacja
Katarzyna Onderka Korekta
Barbara Gąsiorowska Paulina Lenar
Łamanie Irena Jagocha
Copyright © for this selection by Anna Burzyńska & Michał Paweł Markowski ISBN 83-240-0725-3 ISBN 978-83-240-0725-7
r j Zamówienia: Dział Handlowy, 30-105 Kraków, ul. Kościuszki 37 ! Bezpłatna infolinia: 0800-130-082
i Zapraszamy do naszej księgarni internetowej: www.znak.com.pl
Sigmund Freud
ROZDZIAŁ 2: METODA OBJAŚNIANIA MARZEŃ SENNYCH. ANALIZA WZORU MARZENIA SENNEGO
To, jaki tytuł nadałem tej rozprawie, pozwala zrozumieć, do jakiej tradycji ujmowania marzenia sennego pragnę nawiązać. Postawiłem przed sobą zadanie pokazania, że sny dają się objaśniać, gdy tylko zaś uczynię zadość temu właściwemu zadaniu, okaże się, że przyczynki, jakie wniosę do wyjaśnienia właśnie dyskutowanych niektórych kwestii problematyki sennej, to tylko zysk uboczny. Zakladąjąc, że sny dają się objaśniać, natychmiast zajmpję stanowisko przeciwne panującej doktrynie marzenia sennego, ba, wszystkim teoriom snu z wyjątkiem tej, którą stworzył Scherner [...], albowiem „objaśniać marzenie senne” znaczy nadawać mu „sens”, zastępować je czymś, co jako równy co do rangi, pełnowartościowy człon włącza się w łańcuch naszych akcji psychicznych. Jak się jednak dowiedzieliśmy, w naukowych teoriach marzenia sennego nie ma miejsca dla jakiegokolwiek objaśniania, dla nich bowiem sen w ogóle nie jest aktem psychicznym, lecz procesem somatycznym, objawiąjącym się w aparacie psychicznym poprzez znak. Inaczej jednak sądzili laicy, i to we wszystkich epokach. Laicy w swej opinii korzystali ze swego dobrego prawa do niekonsekwencji, toteż mimo że przyznawali, iż marzenie senne jest niezrozumiałe i absurdalne, to jednak nie mogli zdecydować się na to, by odmówić mu wszelkiego znaczenia. Wydaje się, że opinia ta, wiedziona nieja-
S. Freud, Objaśnianie marzeń, sennych, tłum. R. Reszke, Warszawa 1996, rozdz. 2: Metoda objaśniania marzeń sennych. Analiza wzoru marzenia sennego, s. 99-118; rozdz. 6: Praca marzenia sennego, s. 243-244; rozdz. 7:0 psychologii procesów sennych, s. 441-443.