Obraz7 3

28 Poziomy diagnostyczne gleb mineralnych. Definicje

Wartości graniczne omawianego wskaźnika są więc następujące:

5,8 < —f^²⁵ Al + Fe

gdzie:

C_org, Al, Fe — zawartość pierwiastków ulegających ekstrakcji w 0,1 M roztworze pirofosforanu sodu, wyrażone w wartościach masy.

Poziom spodic nie zawiera węglanów, ma odczyn kwaśny (pH_HjQ = 3 — 5). Stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami o charakterze zasadowym nie przekracza zwykle 20%.

Poziom agric (łac. ager — pole)

Poziom agric jest poziomem iluwialnym występującym bezpośrednio pod uprawnym poziomem próchnicznym. Powstaje on na skutek długotrwałej intensywnej uprawy rolniczej w procesie iluwiacji próchnicy, frakcji pyłowych i frakcji ilastych wynoszonych z poziomu uprawnego. Tworzące się makropory w warstwie uprawnej i brak roślinności bezpośrednio po orce, podczas deszczu powodują burzliwy przepływ błotnistej wody do dolnych partii poziomu uprawnego. Zawiesina wodna może ponadto przepływać kanalikami po dżdżownicach i po korzeniach, a także drobnymi szczelinami między agregatami w głąb profilu. Materiały wleczone przez wodę mogą osadzać się na ściankach przestworów na skutek kapilarnego zasysania wody przez wysuszoną glebę. W ten sposób ścianki kanalików oraz powierzchnie agregatów pokrywane są ciemno zabarwionymi osadami, stanowiącymi mieszaninę materii organicznej, pyłu i iłu. Grubość warstewek pokrywających ścianki zwiększa się w miarę czasu, aż w końcu może dojść do całkowitego zapełnienia tych przestworów materiałami namytymi.

Reasumując, gdy w poziomie podpróchnicznym występują kanaliki po dżdżownicach i po korzeniach oraz szczeliny, w których ścianki pokryte są materiałem iluwialnym, a materiał namyty stanowi 5% lub więcej objętości tego poziomu i gdy otoczki iluwialne mają grubość 2 mm lub większą, a wykazują jasność barwy mniejszą niż 4 i nasycenie barwą niższe niż 2 w stanie wilgotnym, wówczas taki poziom nazywamy poziomem agric. Po długotrwałej uprawie rolniczej poziom ten nie zawiera dużych ilości materii organicznej, lecz stosunek C:N jest w nim niski, zwykłe poniżej 8. Odczyn tego poziomu jest na ogół obojętny (pH od 6 do 6,5 i więcej).

Poziom albie (lac. atbus — biały)

Poziom diagnostyczny albie jest poziomem eluwialnym, z którego w sposób selektywny, przy udziale rozpuszczalnych frakcji próchnicy, zostały wymyte

Wg D. L. Mokmy (1983).