D |
A |
C |
r | |||
□ |
— |
c |
e | |
Rys. 3-2. Rzutowanie prostokątne wg metody pierwszego kąta (wg PN-EN ISO ‘>456-2:2002): a) kierunki obserwacji a-i-/i płaszczyzna rzutu głównego, b) zasada rzutowania i sposób rozwijania rzutni, c) rozmieszczenie rzutów na rysunku
padłe do płaszczyzn obiektu. Na poszczególne boki sześcianu (które oznacza się literami od A do F) rzutujemy (pod kątem prostym) odpowiednie płaszczyzny obiektu - zgodnie z kierunkiem patrzenia (rys. 3-2a). Zakładamy, że obserwator patrzy na każdą ze ścian sześcianu i obiekt rzutowany w taki sposób, że płaszczyzna rzutu znajduje się za obiektem. Linie łączące punkty obiektu rzeczywistego z ich odwzorowaniem na płaszczyźnie rzutu są do siebie równoległe i prostopadłe do rzutni; nazywamy je liniami rzutowania lub prostymi rzutującymi. Po zrzutowaniu „rozcinamy” boki sześcianu wzdłuż jego krawędzi i odginamy je, sprowadzając wszystkie do płaszczyzny naszego rysunku (płaszczyzny rzutu głównego A). Otrzymujemy w ten sposób sześć widoków (rzutów) obiektu (rys. 3-2a).
Rzutowany obiekt powinien być ustawiony w taki sposób, aby jego rzut główny A (czyli widok z przodu) zawierał więcej informacji niż każdy inny rzut. Pozostałe rzuty umieszczamy w sposób pokazany na rys. 3-2b:
• rzut B (widok z góry) - poniżej rzutu A,
• rzut E (widok z dołu) - powyżej rzutu A,
• rzut C (widok od lewej strony) - po prawej stronie rzutu A,
• rzut D (widok od prawej strony) - po lewej stronie rzutu A,
• rzut F (widok z tyłu) - z prawej strony rzutu C lub z lewej
strony rzutu D.
W PN-EN ISO 5456-2:2002 takie przedstawianie rzutów nazwano rzutowaniem według metody pierwszego kąta.
Można posłużyć się także innymi metodami opisanymi w tej samej normie: rzutowaniem według metody trzeciego kąta lub rzutowaniem identyfikowanym strzałkami. W metodzie trzeciego kąta obserwator patrzy na każdą ze ścian sześcianu i obiekt rzutowany w taki sposób, że płaszczyzna rzutu znajduje się przed obiektem. W rezultacie inne niż w rzutowaniu według metody pierwszego kąta są sposób rozwijania sześcianu i wzajemne rozmieszczenie rzutów (rys. 3-3).
Rzutowanie identyfikowane strzałkami to metoda przydatna, gdy korzystniejsze jest dowolne rozmieszczenie rzutów na rysunku. Strzałki, które oznacza się małymi literami (wg PN--EN ISO 5456-2:2002), służą do wskazania na rzucie głównym kierunku patrzenia w celu uzyskania innych widoków. Wszystkie widoki oprócz głównego trzeba opisać odpowiednią wielką literą, jak na rysunku 3-4.
27