Obraz0

Rys. 3-28. Stożek widzenia i kąt widzenia w modelu rzutowania środkowego (wg PN-EN ISO 5456-4:2006)

proporcje, tzw. zniekształcenia peryferyjne. Rzut kąta rozwarcia stożka na płaszczyznę bazową G, to tzw. kąt widzeniaktóry zwykle oznacza się na rysunkach literą a. Sposób rzutowania środkowego zależy od położenia rzutowanego obiektu względem płaszczyzny rzutu. Wyróżniamy trzy położenia płaszczyzny rzutu i odpowiadające im metody rzutowania:

•    perspektywę czołową,

•    perspektywę boczną,

•    perspektywę ukośną.

Perspektywa czołowa (rys. 3-29) to rzutowanie środkowe przedmiotu, którego główna powierzchnia jest równoległa do płaszczyzny rzutu. Takie ustawienie przedmiotu nazywamy położeniem specjalnym.

Na rysunkach wykonanych w perspektywie czołowej wszystkie linie pionowe rysujemy jako pionowe. Obrazy linii i figur równoległych do płaszczyzny rzutu zachowują położenie, kierunki i kształty swoich rzeczywistych pierwowzorów. Oznacza to, że obrazy linii

/ n

«i\ f! n /, u

/ / i \

\ i

' \ \

' i \ \

poziomych równoległych do płaszczyzny rzutu są także poziome, obrazy linii nachylonych równoległych do płaszczyzny rzutu zachowują kąty nachylenia, a obrazy luków i figur płaskich równoległych do płaszczyzny rzutu - niezmienione kształty.

Wszystkie linie prostopadłe do płaszczyzny rzutu zbiegają się w punkcie zbiegu^1X1 V, który leży na linii horyzontu“ h, czyli na wysokości oczu obserwatora i pokrywa się z punktem głównym C. Perspektywę czołową nazywamy też perspektywą o jednym punkcie zbiegu.

Perspektywa boczna (rys. 3-30) to rzutowanie przedmiotu, którego krawędzie pionowe są równoległe do płaszczyzny rzutu. Takie ustawienie przedmiotu nazywamy położeniem szczególnym względem płaszczyzny rzutu. Na rysunku krawędzie pionowe pozostają pionowe.

Poziome krawędzie przedmiotu nie są ani równoległe, ani prostopadłe do płaszczyzny rzutu i te z nich, które są wzajemnie równoległe w rzeczywistości, na rysunku zbiegają się w jednym punkcie zbiegu. Kreśląc perspektywę prostopadłościanu tą metodą, otrzymujemy dwa punkty zbiegu, w których zbiegają się linie równoległe do siebie w rzeczywistości. Perspektywę boczną nazywamy też perspektywą o dwu punktach zbiegu.

Rys. 3-30. Perspektywa boczna sześcianu