Obraz0

bvl jednym z pierwszych, które poddano nowej regulacji (Labuda S Zarażeni zupełnie nowa była cala sytuacja, męczeństwo „_1Ialo miejsce w trakcte pelmcn.a misji o dużym znaczeń,u d a Kosctola . Cesarstwa Zle przygotowanie misji Woje,echa rzuca podejrzeń,e „a Chrobrego o cyniczne kuszenie losu. bo przeć,ez z pewność,, władca ten mc byl tak naiwny. bv wierzyć, że Prusów przekona Woje,ech znający ich języka - dzięki temu. że występować będzie u szatach pontyfikalnych i z pastorałem. Wojciech sam s,ę mogl juz przedtem wiele razy przekonać, żc tymi środkami nie rob, wrażenia nawet na ochrzczonych owieczkach z jego diecezji.

Drugim świętym, tym wyśmiewanym pr/ez ( esar/a (Henryka II). byl Niemiec Bruno z kwerfurtu (974?-1009), który uczył się niedługo po Wojciechu (i Dytmarze.lhietmar/c) w tej samej szkole katedralnej w Magdeburgu. Idąc w ślady swojego bohatera me wiedział. żc tak szybko mu dorówna. Kanonizacji dostąpił pod swoim zakonnym imieniem Bonifacy.

Śladem Wojciecha, dzięki jego kanonizacji i ustanowię; j arcybiskupstwa, ale zarazem wskutek faktycznego fiaska jego misji w Prusach, wyrusza do Polski następna misja. Zainicjował ją Ben dykt. który był związany najpierw z rzymskim klasztorem św. Bom faccgo na Awentynie, a następnie przystąpił do benedyktynów Monti Cassino (Wojciech był tam znany), po czym opuścił je z Romualdem oddając się życiu pustelniczemu w Camaldoli (to dało początek zakonowi kamedułów). Klasztor na Awentynie był dwakroć domem bna Wojciecha (w ł. 990 -992. 996 997). który- wróciwszy za pierwszym razem na stolicę praską, spośród swoich byłych współbraci sprowi dził obsadę klasztoru w Brzewnowie (993 r.). Do misji Benerlvl.fi dołączył inny włoski mnich Jan.    ^ ‘

20-

Odbywszy więc drogę prze/ Alpy długą i krętą, ukończył,,, _mA , prawę. Weszli do kraju Polan, gd/ic mów iono nieznanym językiem ° ^ *^>r2C* wicie już przewędrował, i zastali księcia imieniem Bolesław któr • * ^ ^krJ,n ne znaczy «górujący sławą». [Żywot Pięciu limu, s |KI)    '' ^przc,,uni3c>

W styczniu 1002 r. osiedli w Polsce, gdzie otrrv scowych pomocników: nowicjuszy Izaaka i Matei • ^R^^nia*' *niej-

^M °raz sługę

Krystyna. Niegdyś przypuszczano, żc założyli pustelnię w obecnej wsi Święty Wojciech k. Międzyrzecza nad Obrą, stąd mówi się o nich jako o „eremitach międzyrzeckich”, dziś wskazuje się na Kazimierz Biskupi k. Konina lub Kaźmierz k. Poznania

[Benedykt] wszedł w kraj nieznanej mowy, a już rozumiał język Słowian i dosyć biegle mm mówił Zgodnie ze wspólną decyzją ich obu [tzn też Jana] postanowił dać sobie ostrzyc całą głowę [ałry odrastające włosy zatarły ślad tonsury. potrzeba zmiany wygłą-du) i przywdziać ubiór męski, jaki noszą świeccy, by wyglądem swoim nie drażnić spojrzenia pogan, /.tle/alo mu na tym. żeby oni przy pierwszym zaraz, spotkaniu przerażeni ubiorem niezwykłym, nic bronili nikomu przystępu do mego, on zaś nic rozmąć się od innych wyglądem zewnętrznym i odziezą co przecież było możliwe zęby tym łatwiej znalazł sposobność do głoszenia Boga i tak korzystając z mej z przezornością, która wszędzie jest potrzebna, mógł skierować ich na drogę zbaw ienia (tamże).

Jednocześnie rozpoczyna swoją misję Bruno-Bonifacy, który jednak chce działać w porozumieniu ze swoją diecezją i z cesarzem (Ottonem III), na dworze którego pracuje. Czeka więc najpierw do jesieni 1002 na „pozwolenie głoszenia Ewangelii”, czyli na papieską nominację na „biskupa pogan”, którą otrzymuje od Sylwestra II. Zjawia się na poc/. 1003 u nowego cesarza Henryka II, z trudnością uzyskuje zatwierdzenie tytułu arcybiskupa misyjnego Węgier, Polski i Rusi. Jego osoba i program nastawia Kościół niemiecki przychylnie do Bolesława. Podejmując swoje obowiązki odbywa misje, przebywa też w Rzymie, gdzie poświęca już kanonizowanemu Wojciechowi nowy Żywot (Vita altem), który zaczyna słowami: Wzrasta szkarłatny kwiat na ziemiach czeskich... Korzysta z dzieła Kanapariusza. od którego jest bardziej zależny \\ części relacjonującej zdarzenia końcowe, do wcześniejszych partii mógł bowiem dodać więcej, pozyskawszy nowego informatora.

Niestety w sierpniu 1003 rozpoczyna się wojna niemiecko-polska, trwająca do 1005 i wznowiona w lOO"⁷ r. Henryk zwycięża Chrobrego, który ostatecznie traci szansę na zjednoczenie Słowiańszczyzny, oddaje bowiem Czechy i Pomorze: następuje „geneza Polonii ze Sklawonii” (Zakrzewski 1025, s. 198). Zapewne do tej wojny odnosi się gorzki wyrzut Brunona:

I podczas gdy wszyscy poganie mieszkają w spokoju i bezkarnie zwalczają chrześcijan, państwa chrześcijańskie z niesłuszną nienawiścią zaczęły spierać >ię ze sobą. walcząc zaciekle i niezmordowanie (tamże. s. 1^1)

15