Obraz1 4

3.3

Pielęgniarka — profesjonalista w pielęgnowaniu

Pielęgniarka — tytuł zawodowy osoby, która ukończyła obowiązujący pro kształcenia na poziomic podstawowym i uzyskała prawo wykonywania zaw pielęgniarki na terenie kraju, w którym chce praktykować.

W Polsce wykonywanie zawodu pielęgniarki regulowane jest Ustawą o zaw dach pielęgniarki i położnej, uchwaloną przez Sejm RP 5 lipca 19% r. (DzUT 19% Nr 91).

Zapoznaj się z artykułami Ustawy w części określającej możliwości uzys wykształcenia pielęgniarki w Polsce.

Zawód pielęgniarki może wykonywać osoba, która ma wykształcenie określonej powyższą ustawą i uzyska prawo wykonywania zawodu wydane przez samorz pielęgniarek i położnych.

Samorząd pielęgniarek i położnych utworzony został na mocy Ustawy o samorządzie pielęgniarek i położnych, uchwalonej przez Sejm RP w dniu 19 kwiet~ 1991 r. (DzURP 1991 Nr 41).

Zapoznąj się z artykułami Ustawy w części określającej zadania samorządu w zakresie ustalania kierunku kształcenia pielęgniarek w Polsce.

Do zadań samorządu należy m.in.:

•    wydawanie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki na obszarze kraju,

•    ustalanie kierunku rozwoju pielęgniarstwa oraz kształcenia pielęgniare i położnych,

•    reprezentowanie i ochrona zawodu,

•    ustalanie kierunku i zakresu współpracy z innymi samorządami zawodowymi,

•    sprawowanie wśród członków samorządu sądownictwa dyscyplinarnego i lubownego.

Zapamiętaj:

Każda pielęgniarka czynnie uprawiająca zawód z mocy ustawy staje się członkiem samorządu zawodowego.

Pielęgniarka to osoba przygotowana do wykonywania działań wy nikających z jej roli zawodowej. Treścią roli zawodowej jest zbiór wykonywanych funkcji zawodowych oraz oczekiwane zachowaniu i postawy, zgodne z określonymi nomu i wzorami zachowań. W opisie roli zawodowej najczęściej zawarty jest zestaw uprawnień i obowiązków grupy zawodowej.

Zapamiętaj:

Rolą zawodową pielęgniarki jest pielęgnowanie, ponieważ jest zasadni treścią zawodu. Ze wszystkich grup zawodowych przygotowywanych do zawodów opiekuńczych tylko pielęgniarki w procesie kształcenia nabywają wied'. i umiejętności niezbędne do świadczenia tego zakresu usług. Określając zakres roli, należy odwołać się do definicji profesjonalnego pielęgnowania (patrz rozdz. 2.3).

jslormy zachowania zawodowego formułuje Kodeks etyki zawodowej pielę-iarki i położnej RP, zatwierdzony przez IV Krajowy Zjazd Pielęgniarek i Położ-w dniach 8—11 grudnia 2003 r. w Warszawie.

^/godnie z zapisami ustawy o zawodzie, wykonywanie zawodu pielęgniarki p₀l_sce polega na udzielaniu, przez osobę mającą wymagane kwalifikacje, świadczeń:

•    pielęgnacyjnych*

•    zapobiegawczych,

•    diagnostycznych,

•    leczniczych,

•    rehabilitacyjnych,

•    z zakresu promocji zdrowia.

Wymienione świadczenia pielęgniarka wykonuje przede wszystkim przez:

•    rozpoznawanie warunków i potrzeb zdrowotnych podopiecznych,

•    rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych,

•    sprawowanie opieki pielęgnacyjnej,

•    edukację zdrowotną.

•    realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji,

•    samodzielne udzielanie świadczeń diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych (zakres tych świadczeń określono rozporządzeniami MZiOS).

Za wykonywanie zawodu pielęgniarki uważa się również:

•    nauczanie zawodu,

•    kierowanie pracą zawodową pielęgniarek i położnych,

•    prowadzenie prac naukowo-badawczych w dziedzinie pielęgniarstwa.

Każda pielęgniarka, która ma prawo wykonywania zawodu, powinna być profesjonalistą kompetentnym w zakresie pielęgnowania, tzn.:

•    w podejmowaniu niezależnych decyzji dotyczących pielęgnowania i organizowania opieki pielęgniarskiej na wszystkich szczeblach systemu ochrony zdrowia,

•    do kierowania pielęgnowaniem.

Powinna być przygotowana do:

•    współpracy z podmiotem opieki i jego rodziną,

•    współpracy w zespole pielęgniarek.

•    współdziałania w zespole opiekuńczym z profesjonalistami pracującymi na rzecz zdrowia (osoby, rodziny, społeczności, społeczeństwa) (ryc. 3.1).

139