Sainoopieka
Samoopieka poleca na podejmowaniu przez człowieka w codziennym życii cyzji i działań dotyczących zdrowia i życia. Jest to wykonywanie tych wszysl czy nności życia codziennego, które przyczyniają się do utrzymania i wzmacnl zdrowia oraz wpływają na dobre samopoczucie każdego człowieka.
Opieka profesjonalna
Opiekę określamy jako profesjonalną, jeżeli opiekun wykonuje zadania:
• w sposób rzeczowy, przestrzegając obow iązujący ch zasad,
• zgodnie z ustalony mi normami i procedurami,
• opierając się na wiedzy zdobytej w wyniku systematycznego ksztaicei i stałego doskonalenia; ma kwalifikacje niezbędne do świadczenia określ nego zakresu opieki.
Opieka profesjonalna może być świadczona w domu podopiecznego, w insi tucjach ochrony zdrowia (np. w szpitalu, ambulatoryjnie) i zakładach opieki sp łecznej.
CZŁOWIEK DOROSŁY
Zdrowy Chory .
Opieka świadczona
przez rodziców przez dzieci.
pi (.UZ. UC.IQVI,
krewnych sąsiadów
noworodek, nremowłę, dziecko starsze, mlodziez. dorosły
człowiek stary
Ryc. 3J. Relacje między opieką profesjonalną a samoopicką i opieką nieprofesjonalną świadcJ przez innych.
Opieka mozc dotyczyć.
.Wzmacniania zdrowia,
• zapobiegania chorobom i urazom,
• wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych, leczniczych, rehabilitacyjnych.
Relacje między zakresem opieki profesjonalnej i nieprofesjonalnej przcdsta-' no na ryc. 3.3. Zakres opieki profesjonalnej uwarunkowany jest przede wszyst-wjekicm i stanem zdrowia. Człowiek zdrowy dorosły z założenia powinien $a-odzielnie dbać o zdrowie i tylko sporadycznie korzystać z opieki innych ludzi profesjonalistów, przede wszystkim w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia. Osoba chora najczęściej potrzebuje opieki profesjonalnej, ale często także nieprofesjonalnej. Dzieci i ludzie starzy niezależnie od stanu zdrowia wymagają opieki ze strony innych osób.
3.4.2
Zadania, które realizują pielęgniarki w systemie opieki zdrowotnej, uwarunkowane są miejscem pielęgniarstwa w tym systemie.
Dodatkowe wyjaśnienie. Zadania pielęgniarstwa w systemie opieki zdrowotnej uregulowane są przepisami prawa (ustawami, rozporządzeniami).
Pielęgniarstwo jest integralną częścią systemu opieki zdrowotnej. Ma własną, określoną strukturę organizacyjną i kadry przygotowane do realizacji wyodrębnionych celów i zadań. Osiągnięcie tych celów przyczynia się do realizacji celów całego systemu i poprawnego jego funkcjonowania.
Misją pielęgniarstwa w społeczeństwie jest udzielanie pomocy jednostkom, rodzinom i grupom w ocenianiu i osiąganiu ich własnego fizycznego, psychicznego i społecznego potencjału, a także realizacja tego zadania w środowisku, w którvm mieszkają (Salvage, 1998).
Uwaga. Zapoznaj się z treścią podrozdz. 1.4.
Działalność praktyczna realizowana przez pielęgniarki jest określana zawodo-
"y® (profesjonalnymi) pielęgnowaniem. Pielęgniarki w systemie opieki zdrowot-ncJ odpowiedzialne są za zadania dotyczące:
1. Pielęgnowania osób zdrowych, chory ch, niepełnosprawnych; ludzi w każdym wieku; przebywających w domu rodzinnym, we wszystkich instytucjach ochrony zdrowia i opieki społecznej.
2- Organizowania opieki, opiekowania się i niesienia ulgi człowiekowi w cierpieniu i umieraniu.
■ Pomagania człowiekowi z problemami zdrowotnymi i organizowania wsparcia (w wymiarze emocjonalnym, informacyjnym, uslugowo-rzeczowym); dotyczy również pomagania rodzinie, grupie ludzi.
Pielęgniarstwo współuczestniczy również w realizacji zadań dotyczących: promowania zdrowia,
zapobiegania wypadkom, chorobom, niepełnosprawności.