Obraz3 3

Standard praktyki zawodowej to norma wykonywania zadań, zbiorów czym ści i zadań wykonywanych przez pielęgniarkę w różnych formach opieki (np. stj dard opieki Winicznej, standard w pielęgniarstwie rodzinnym, standard pielęo wania w podstawowej opiece zdrowotnej).

Standard opieki pielęgniarskiej (pielęgnowania) to norma wykonywania za<L przez pielęgniarkę w odniesieniu do pacjentów w różnym stanie (np. standard pi lęgnowania pacjenta długotrwale unieruchomionego, standard pielęgnowa^-^™ cjcnta nieprzytomnego).

W ustalaniu standardów pielęgnowania uwzględnia się m.in.:

•    obowiązujące przepisy regulujące praktykę zawodową (Ustawa o zawc pielęgniarki i położnej, rozporządzenia ministra zdrowia),

•    realne warunki funkcjonowania służby zdrowia w Polsce (zakres opieki, < ganizacja. zasady finansowania),

•    kompetencje pielęgniarki pracującej na różnych stanowiskach (określone kwalifikacje, uprawnienia),

•    przyjęte ogólne zasady postępowania wypracowane na podstawie wynik<5 badań naukowych, stanowiących racjonalną podstawę praktyki w zawodzie,

•    przyjęte zasady etyki zawodowej.

Standardy służą przede wszystkim obiektywnej ocenie jakości pielęgnowania

Chronią pacjenta przed otrzymywaniem usług niskiej jakości i świadczeniem idl przez osoby niekompetentne.

Można wykorzystać różne metody do obiektywnej oceny jakości opieki. Wyr ga to zawsze ustalenia przede wszystkim kryteriów (wskaźników) oceny. Określa one, co oceniamy (czyli zakres oceny), a następnie do ustalonych wskaźników formułujemy normy, które wskazują, do jakiego poziomu wykonawstwa zobowią jesteśmy podczas wykonywania zadań.

Jakość opieki pielęgniarskiej oceniamy najczęściej analizując:

•    wynik,

•    proces,

•    strukturę.

Wynik określa stan, który powinien osiągnąć pacjent; jest to efekt podjętych przez pielęgniarkę działań. Stan pacjenta (Kenia się w sferze fizycznej, psychicznej, społecznej, a często również w zakresie przygotowania do samoopieki (w zakresie motywacji, wiedzy i umiejętności).

Ocena procesu polega na określeniu, czy działania podejmowano zgodnie z ustaloną normą.

Ocena struktury to określenie, czy zostały spełnione wszystkie warunki niezbędne do realizowania opieki i osiągnięcia wyniku (warunki organizacyjne i techniczne, obowiązujące przepisy, zasoby rzeczowe i ludzkie, ich kwalifikacje i kompetencje).

Pielęgniarki powinny zabiegać o to, aby ich praca była oceniana w odniesieniu do obowiązujących standardów, a jednocześnie dbać o umożliwienie praktyki w zawodzie tylko przez te osoby, które przestrzegają norm I spełniają wymogi określone w standardach.

1

180

Standardy pozwalają również na określenie ram współpracy i współdziałania zespole opiekuńczym. Pożądane jest więc wspólne opracowywanie standardy opieki albo dążenie, aby wszystkie grupy zawodowe uczestniczące w opiece oceniały jej jakość w odniesieniu do komplementarnych standardów zawodo-■k.

We współczesnym pielęgniarstwie dużą wagę przywiązuje się do definiowania -gięć i właściwego ich stosowania. W tabeli 3.12 ukazano różnice, a jednocześnie związek i relacje między pojęciami powszechnie stosowanymi w praktyce, takimi jak zas^y postępowania, procedura postępowania, algorytm, norma jakości (standard).

IfcbeU 3.12. Relacje między zasadę postępowania, procedurę, algorytmem, standardem

Nazwa pojęcia	Istota	Wykorzystanie, zastosowanie
Zasada postępowania	Obowiązująca reguła postępowania wyznaczająca racjonalny sposób postępowania	Obowiązuje przy wykonywaniu zadań i rozwiązywaniu problemów zawodowych
Procedura postępowania	Znormalizowany sposób postępowania z planem postępowania	Mątwią wykonanie zadania, wsku-żując na obowiązujące zasady, metodę i technikę, zalecaną organizację pracy podczas wykonania
Algorytm	Dokładny plan wykonania całego zadania z opisem sposobu wykonania każdej czynności i oczekiwanym wynikiem każdego etapu zadania	Mątwią sprawdzenie poprawności wykonania każdego etapu zadania Pomaga w opanowaniu umiejętności
Standard	Wymóg, norma jakości wykonania zadań	Wykorzystywany do oceny jakości wykonania
		Umożliwia porównanie wykonania t obowiązującymi wymaganiami

Zadania sprawdzające

1.    Wyjaśnij pojęcie: .ogólne zasady postępowania'.

2.    Omów znaczenie zasad postępowania w profesjonalnym pielęgnowaniu.

3.    Wymień przykłady zasad, których w działaniach opiekuńczych na rzecz podopiecznego powinna przestrzegać pielęgniarka.

4.    Wyjaśnij źródło formułowania ogólnych zasad postępowania w zawodzie pielęgniarki

5.    Wyjaśnij pojęcie: .procedura postępowania'.

6.    Porównaj procedurę postępowania i algorytm wybranego zabiegu (działania). Wskaż na podobieństwa i różnice.

7.    Omów znaczenie algorytmów postępowania w pracy pielęgniarki.

1A1