l Osoby zwalnia-wych i pracy so-nnych ośrodków
o minimum bez-kom najmniejsza gminy, musi ona naczyć, że niektó-ictbiorców lub ich i; gą też odzyskać recie kosztów po-
:;- fne, już nieobo->wych możliwości Do zadań tych na-•sych oraz pomocy oc w naturze), pro-?cznej i ośrodkach ićb wymagających i; 'ccznej wynikają-Lzacja programów * -.ązkowych mieści i upowszechniania n^ach poradnictwa
k one z zakresu ad-e drogą ustawową, V. ramach omawia-pc krycie wydatków ia zlecone z zakresu zmin dotyczące po-iu-zą świadczyć dla ilvania) oraz prowa-t również udzielanie i i cudzoziemcom bę-•• azane realizować k ecznej, których ce-iezznych oraz rozwój zadań zleconych po-f samorządowej oraz «z trzech kategorii za-c-tawia się realizacja r e starcza już na nie
Sirr. Teryt. 1991, nr 11-12,
środków. Na zadania własne obowiązkowe gmina musi znaleźć fundusze, zaś zadania zlecone finansowane są z budżetu państwa. Trudności gmin w dokonywaniu hierarchii potrzeb społecznych i ustalaniu pierwszeństwa ich zaspokajania podkreślał wielokrotnie Naczelny Sąd Administracyjny. Jego zdaniem organy pomocy społecznej, działając w oparciu o środki finansowe, których wysokość jest ściśle określona, muszą w wyznaczonych granicach realizować swe ustawowe cele. Wymaga to realistycznej oceny możliwości zaspokajania niezbędnych potrzeb życiowych osób uprawnionych do świadczeń. Racjonalne gospodarowanie posiadanymi środkami finansowymi wymaga określenia, które z potrzeb muszą być zaspokajane niezbędnie i w jaki sposób13.
Gminy wykonują zadania z zakresu pomocy społecznej za pośrednictwem swych organów' oraz jednostek organizacyjnych pomocy społecznej. O kompetencjach organów'jednoosobowych i zadaniach jednostek organizacyjnych będzie mow'a w dalszej części opracowania, w tym miejscu należałoby jedynie wspomnieć o uprawnieniach organu uchwałodawczego w sferze pomocy społecznej. Do kompetencji rady gminy należy: podejmowanie uchwał o utworzeniu, likwidacji i reorganizacji domów pomocy społecznej, ustalanie w drodze uchwały opłat za pobyt w' tych domach, uchwalanie gminnych programów pomocy społecznej, określanie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów użyteczności publicznej (np. ośrodków' wsparcia), ustalanie zasad zwrotu wydatków' poniesionych na zasiłki okresowe, celowe i pomoc rzeczową w przypadkach wskazanych w' ustawie, określanie szczegółowych werunków' przyznawania usług opiekuńczych i odpłatności za nie, ocena działalności gminnych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej14.
Warto dodać, że socjalne zadania gmin poszerzyła ustawa z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. Nr 267, poz. 2259 z późn. zm.). Program uzupełnia kreślone w ustawie o pomocy społecznej zadania gmin dotyczące zapew'-nienia posiłku. Ma on charakter wieloletni, a jego realizacja przypada na lata 2006-2013. Celem tego programu jest wsparcie gmin w wypełnianiu zadań ■dasnych o charakterze obowiązkowym w zakresie dożywiania dzieci oraz zapewnienia posiłku osobom jego pozbawionym, ze szczególnym uwzględnieni osób z terenów objętych wysokim poziomem bezrobocia i ze środowisk wiejskich. Ponadto program ma przyczynić się do: poprawy stanu zdrowia dzieci i młodzieży poprzez ograniczanie zjawiska niedożywienia, upo-szechnienia zdrowego stylu żywienia, poprawy poziomu życia osób i rodzin niskich dochodach, a także rozwoju w gminach bazy żywieniowej. W ranach programu realizowane są działania dotyczące w' szczególności zapewnia pomocy w zakresie dożywiania: dzieciom do siódmego roku życia, -czniom do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej oraz osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 u.p.s., zwłasz-;za osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym lub niepełnosprawnym.
17 Wyrok NSA z dnia 17 kwietnia 2002 r„ II SA/Gd 4332/01, LEX nr 77665.
” Zob. R. Michalska-Badziak, Pomoc społeczna jako zadanie gminu (w:) Funkcjonowanie samorządu rorialnego - doświadczenia i perspektywy, red. S. Dolata, Opole 1998, s. 204.
uprawnienia rady gminy w pomocy społecznej
pomoc w zakresie dożywiania
75