Obraz5 2

współdziałanie

jednostek

samorządowych

współpraca w zakresie pomocy społecznej

Niedostatkiem realizacji lokalnej polityki socjalnej jest słabo rozwinięta współpraca pomiędzy jednostkami samorządowymi. Tymczasem przepisy prawa stwarzają wiele możliwości kooperacji. Jednostki samorządu terytorialnego mogą współdziałać ze sobą i z innymi podmiotami w celu zwiększenia efektywności swoich działań. Gminy, powiaty i regiony mogą tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi. Jednostka samorządu terytorialnego, wykonując zadania publiczne przekraczające jej możliwości, może skorzystać z różnych form współdziałania dopuszczalnych przez prawo, tzn. porozumień, związków, stowarzyszeń. W przypadku przekazywania zadań publicznych obowiązuje zakaz przenoszenia ich realizacji z niższego szczebla samorządu terytorialnego na wyższy. Możliwa jest natomiast sytuacja odwrotna, np. zadania powiatu mogą zostać przekazane do realizacji gminom. Niedopuszczalne jest zaś zawarcie porozumienia, na podstawie którego zadania gminy przeniesione zostałyby na powiat.

W dziedzinie pomocy społecznej współdziałanie między jednostkami samorządu terytorialnego, choć potrzebne, stoi na bardzo niskim poziomie. Konieczność współpracy pomiędzy trzema szczeblami samorządu wynika przede wszystkim z zadań planistycznych i programowych. Sporządzanie lokalnych i regionalnych programów pomocy społecznej oraz strategii rozwiązywania problemów społecznych powinno przebiegać w ścisłej kooperacji. Tymczasem praktyka wygląda zupełnie inaczej. Brak współdziałania w podstawowych sprawach z zakresu pomocy społecznej wynika w dużej mierze ze słabego zaangażowania samorządów w opracowywanie programów i strategii pomocy społecznej, a przygotowane już dokumenty często nie znajdują zastosowania w praktyce. Plany dalekowzrocznych działań potrzebują stałego zasilania finansowego, którego samorządy nie posiadają. Małe zaangażowanie w taką działalność związane jest również z kadencyjnością władz samorządowych. Nowo wybrane organy mogą bowiem zmienić plany finansowe i przyjęte wcześniej programy lub po prostu odstąpić od ich realizacji. W obliczu swobodnego kształtowania zasad współpracy jednostek samorządu terytorialnego szanse na stworzenie skutecznych programów zwalczania lokalnych i regionalnych problemów społecznych są niewielkie, podobnie jak nadzieje na stworzenie wartościowych koncepcji zgodnych z rzeczywistością. Zdarza się, że gminy przerzucają oczekiwania dotyczące tworzenia programów na powiat, a powiaty na województwo samorządowe, argumentując, iż większa jednostka ma większe szanse i siłę przebicia w opracowywaniu, pozyskiwaniu środków i realizacji programów z zakresu pomocy społecznej. Wiele jednostek samorządu terytorialnego nie jest przekonanych o celowości opracowywania efektywnych strategu rozwoju lokalnego. Uzasadnia się to nadmiarem zadań bieżących i niedoborem środków finansowych na ich realizację oraz niespójną i niekonsekwentną polityką socjalną i gospodarczą państwa. Zmiany w systemie prawa i administracji państwa nie rozwiązały problemów współpracy różnych instytucji uczestniczących w realizacji polityki socjalnej. Dotyczy to np. działań związanych z prewencją i resocjalizacją mło

docianych przest -ię ze środowisk wykształcone me mi terytorialnymi społecznej. W zal orakuje współdzi Zdrowia i placów Innym probJ cowników pomoc przygotowanie ps wania administra również kadry p i na rzecz interesu j funkcjonowania sł Złożone prób nej wymagają ich i mocy państwa r.e -twa, migracji i izoł problemów społea ordynacja lokale;, t Rozważenia wvma dżinie-chodzi zwŁ poszczególnych ci korzystających z po

5.2. Ki

Obowiązek z aj nie tylko na jednosd administracji rząd v iecznej wykonują n zany administrac rz lub Sejm, są zwierze: i zasięgiem swego zz strów, Rada Ministra do podejmowania zz ten wyznaczony jes: >adniczo zadania pc i stały podzielone pom pieczenia społecznez^

82