Obraz4 5

2.

Spowodowaną mieszaniem się krwi tętniczej z krwią żylną (wrodzone wady serca).

3.

Spowodowaną zwolnionym przepływem krwi w sieci naczyń włosowatych, przyspieszonym zużyciem tlenu (sinica obwodowa).

Sinica pochodzenia sercowego obejmuje dystalne części ciała — tj. palce rąk i nóg, nos, płatki uszu.

Kaszel

Jest odruchem obronnym polegającym na nagłym wydechu przy skurczu mięśni oddechowy ch i przepony z gwałtownym wyrzuceniem powietrza z płuc. Obserwując kaszel należy zwrócić uwagę na jego charakter i cechy.

Tabela 6.4. Charakter i cechy kaszlu

Charakter kaszlu	Cechy
Pokastywanic	Kaszel suchy, urywany, szczekający
Suchy	Bez odpluwania plwociny Płytki, męczący, bolesny
Glębold	Napadowy, męczący
Napadowy	Związany / położeniem dala. spływaniem wydzieliny do oskrzeli, podrażnieniem oskrzeli
Konwulsyjny	Napadowy, kończący się wymiotami, przebiegający z „pianiem"
Chroniczny	0 różnymi nasileniu, związany z nałogowym paleniem tytoniu
Wilgotny	Połączony z odpluwaniem plwociny

Plwocina

To substancja wysiękowa, wyjątkowo przesiękowa, odkrztuszana z układu oddechowego.

Tabela 6J. Charakter i cechy plwociny

Charakter	Cechy
Śluzowa	Bezbarwna, lepka, mało zbita
Śluzowo-ropna	Jw. z domieszką ropy
Ropna	Żółtaw a, zbita, o nieprzyjemnym zapachu
Rdzawa	Rdzawe zabarwienie
Pienista	Z krwią lub różowo zabarw iona połączona z dusznośdą i „graniem w płucach"
Krwioplucie	Z domieszką umiarkowanej ilości krwi
Krwotok z płuc	Odkrztuszanie krwi żywoczcrwonej i pienistej

6.4.1.2

Krążenie

Do podstawowych funkcji układu krążenia należy transport i wymiana gazów oddechowych, transport ciepła, substancji odżywczych, końcowych produktów przemiany materii oraz hormonów.

Dzięki swym funkcjom układ krążenia pośredniczy w utrzymaniu stałości środowiska wewnętrznego, czyli homeostazy organizmu. Sprawne pełnienie tych funkcji zależy od przepływu krwi w tkankach i narządach na poziomie dostosowanym do ich zapotrzebowania. Warunkiem sprawnego przepływu krwi jest prawidłowa czynność serca i naczyń krwionośnych.

Ocena układu krążenia dotyczy oceny:

•    tętna,

•    ciśnienia tętniczego krwi,

•    występowania obrzęków,

•    występowania bólu w klatce piersiowej.

Tętno

Tętno to rytmiczne podnoszenie i zapadanie ścian tętnicy, spowodowane wypełnianiem się tętnicy krwią wyrzucaną z komór podczas skurczu i wzrostem ciśnienia skurczowego, 'lętno zależne jest od: akcji serca, objętości krwi, ciśnienia krwi, jakości naczyń tętniczych i zastawek serca.

Ciśnienie tętnicze krwi

Krew krąży w układzie naczyń krwionośnych dzięki ciśnieniu wytwarzanemu w czasie pracy serca. Ciśnienie krwi w tętnicach jest zmienne. Zmienia się pulsacyjnie w czasie cyklicznej pracy serca. Wzrasta w następstwie skurczu serca (ciśnienie skurczowe), maleje zaś przy jego rozkurczu i pauzie (ciśnienie rozkurczowe). Różnica między ciśnieniem skurczowym a rozkurczowym nosi nazwę amplitudy skurczowo-rozkurczowej i wynosi 30-50 mm I łg.

Tahela 6.6. Charakterystyka tętna

Cechy tętna	Charakterystyka tętna prawidłowego	Odchylenia chorobowe
Częstość tętna	U płodu 140-160 uderzeó/min	• Tachykardia (częstoskurcz), przy-
	U noworodka 130-140 udcrzca'min	spieszenie ponad 100 uderzeń/
	U rocznego dziecka 110-130 udc-	/min, np. w czasie gorączki,
	rzeń/min	chorób serca
	U dorosłych 66-76 uderzeńmin	• Bradykardia (tzadkoskurcz)
	Ulega zwiększeniu:	poniżej 60 uderzę a min. np.
	-po wysitku	w przebiegu bloków serca.
	-w następstwie strachu	urazów czaszkowe-mózgowych.
	-pojedzeniu -używkach Ulega zwolnieniu podczas snu oraz u dobrze wytrę nowanych sportowców	zatruć

301