Obraz7 3

Położenie i ustawienie gałek ocznych sprawdza się oglądaniem gałek ocznych w czasie patrzenia w dal oraz badaniem ruchomości i koordynacji ruchu gałek.

Ocena narządu słuchu

Słuch, podobnie jak wzrok, jest jednym z podstawowych zmy słów, który pozwala człowiekowi na porozumiewanie się i nawiązywanie kontaktów (dzięki niemu

odbieramy 20% informacji z otaczającego nas świata). Badania podstawowe słuchu wykonuje się za pomocą mowy i szeptu, podawanych z różnej odległości do każdego ucha oddzielnie, oraz przy użyciu stroików. Jeżeli badania podstawowe wypadają nieprawidłowo, na zlecenie lekarza wykonuje się badanie specjalistyczne, np. badanie audiometryczne.

6.5.1.3

Ocena stanu układu kostno-stawowo-mięśniowego

Układ kostny, układ stawowo-więzadlowy oraz układ mięśniowy to trzy elementy tworzące układ narządów ruchu. Układ kostny i stawowo-więzadlowy stanowią bierną część układu narządów ruchu, podczas gdy układ mięśniowy jest jego częścią czynną powodującą przemieszczanie się kości względem siebie.

Dodatkowe wyjaśnienia. Kości są żywą tkanką biorącą udział w przemianie materii. Są największym zbiornikiem soli mineralnych, przede wszystkim wapnia, stanowią rusztowanie, na którym spoczywa ciało ludzkie, chronią ważne narządy wewnętrzne człowieka.

Mięśnie są biologicznymi „silnikami” wykonującymi pracę mechaniczną. Wyrazem stanu czynnościowego mięśni jest ich skurcz. Siła skurczu umożliwia chodzenie i inne czynności ruchowe.

Zapamiętaj:

Ocenę układu kustno-stawowo-mięśniowego należy oprzeć na: wywiadzie, oglądaniu. badaniu doty kiem, wykonywaniu pomiarów (długości i obwodów kończyn), określeniu zakresu ruchów w stawach, określeniu ruchowych sprawności mięśni, siły mięśni.

Wywiad pozwoli na uzyskanie od pacjenta subiektywnej oceny jego sprawności czynnościowej w zakresie poruszania się. dolegliwości bólowych, innych ograniczeń.

W oglądaniu szczególną uwagę należy zwrócić na: sposób utrzymania postawy, pochylenie, utrzymanie równowagi, koordynację ruchów, chodzenie, siadanie, rozbieranie się, układanie na łóżku, chwytanie itd. Oglądając pacjenta można zauważyć zniekształcenia kończyn, tułowia, proporcję, wielkość i długość poszczególnych części ciała, asymetrię w budowie lewej i prawej strony, różnice w grubości kończyn i w ich długości, braki części kończyn, przyrost lub zanik określonych grup mięśni, aktywność mięśni, ograniczenie ruchomości stawów, zniekształcenie stawów (deformacja).

Badanie dotykiem ustała umiejscowienie i charakter bólu. ucicplcnic tkanek, napięcie mięśni (tonus), zmianę kształtu.

Pomiary kończyn pozwalają wysuwać cenne wnioski rozpoznawcze. Długość kończyn może zmieniać się z powodu zmian patologicznych w obrębie samego kośćca lub z powodu przemieszczenia kości w jednym z jej stawów. Do ogólnej oceny wystarczy dokonanie tzw. pomiaru orientacyjnego, polegającego na stwierdzeniu samego faktu skrócenia kończyny przez optyczne porównanie długości obu kończyn.

Dodatkowe wyjaśnienia. Badanie zakresu ruchów w stawach oparte jest na metodzie opracowanej w 1963 r. przez amerykański komitet do spraw badania ruchów w stawach. Przyjmuje się, że anatomiczna wyprostna pozyq'a stawu jest zerową dla pomiaru ruchu w stawie.

Pod względem swobody ruchu odróżnia się trzy typy stawów:

1.    Mające ruch tylko w jednym kierunku począwszy od zera. Są to stawy zawiasowe, tj. staw łokciowy czy kolanowy. Zgięcie oznacza się jako oddalenie od zera, a prostowanie — powracanie do pozycji zerowej.

2.    Stawy, w których występuje ruch zgięcia i prostowania po obu stronach pozycji zerowej, np. staw nadgarstkowy lub skokowo-goleniowy.

3.    Stawy kuliste i stawy zc złożonym trójwymiarowym ruchem, jak np. ramien-ny lub biodrowy. Zakres ruchu w stawie podaje się w wartościach kątowych. Pomiaru dokonuje się kątomierzem (goniometrem).

Ograniczenie ruchu w stawie można określić w różny sposób, np. stwierdza się Przykurcz zgięciowy stawu 30° z zachowaniem swobody zginania do 90° lub do zu-P^nego wyprostu brak 30°, a zgięcie możliwe do 90°. Można podać jeszcze inaczej:

wyprostu brak 30°, a kąt największego zgięcia wynosi 90°.

327