się, urządzenie ustawiło się w górnym swoim położeniu (po zdemontowaniu tłok znajdował się w GMP). W czasie włączenia sprężarki nastąpiło gwałtowne szarpnięcie zatartego tłoka. Ponieważ silnik o mocy 20 KM (prąd zmienny) ma duży moment rozruchu, nastąpiło wyrwanie przez łożysko sworznia tłokowego części tłoka (patrz rys. 9.19). Można również założyć, że zarówno tłok jak i cylinder mogły mieć ślady zatarcia po zagrzaniu podczas prób w stoczni. Uszkodzenie usunięto wymieniając blok z tłokiem i łożyskami korbowymi. Na rysunku 9.19 przedstawiono szkic awarii sprężarki.
Awaria sprężarki powietrza rozruchowego — sprężarka dwucylindrowa, dwustopniowa firmy Hatlapa (RFN).
Podczas przeglądu silnika elektrycznego napędzającego sprężarkę (wymiana łożysk, czyszczenie itp.), pomylono podłączenie kabli do silnika, co spowodowało, że silnik w czasie prób pracował w odwrotnym kierunku. Sprężarka powietrza rozruchowego, dla której kierunek obrotów silnika nie ma znaczenia, pracowała prawidłowo, brak było tylko ciśnienia oleju. Ponieważ ani na silniku, ani na sprężarce nie ma strzałki wskazującej właściwy kierunek obrotów, elektrycy i mechanik wachtowy nie zwrócili uwagi na odwrotny kierunek pracy silnika.
Po stwierdzeniu braku ciśnienia oleju sprawdzono wskazania manometru, przedmuchano rurkę olejową (stan oleju w karterze był w normie), sprawdzono pompkę olejową, lecz wszystko było w porządku. Powód braku ciśnienia oleju był prosty i prędko go wykryto obracając ręcznie sprężarkę raz w jedną, raz w drugą stronę przy otwartej pokrywie pompki olejowej. W czasie prób, praca sprężarki bez smarowania spowodowała jednak nadtopienie panewek łożysk korbowych, które trzeba było wymienić.
Awaria sprężarki powietrza rozruchowego typu C-28 na jednym ze statków z serii dziesięciotysięcznikówr polskiej produkcji — sprężarka dwustopniowa, dwucylindrowa (nr fabr. 043, rok produkcji 1962), produkcja — H. Cegielski — Poznań.
Podczas normalnej pracy sprężarki powietrza rozruchowego, mechanik wachtowy usłyszał huk i zauważył, że nastąpiło rozerwanie części kadłuba sprężarki. Sprężarka zatrzymała się. Stwierdzono, że pękła skrzynia korbowa na całym obwodzie powyżej łożysk ramowych oraz wysadzony został do góry blok cylindrowy wraz z głowicami (patrz rys. 9.20). Do momentu awarii sprężarka pracowała przez okres około 15 minut przy dopełnianiu głównego zbiornika powietrza startowego. Nadzorująca pracę sprężarki obsługa wachtowa nie zauważyła żadnej zmiany lub nieprawidłowości w działaniu urządzenia zarówno przy uruchamianiu, jak i podczas pracy. Od ostatniego remontu do chwili awarii sprężarka przepracowała 398 godzin.
Szczegółowe oględziny wykazały: ułamanie końcówki sprzęgła, znisz-
320