Obraz9

słonych przesłanek normatywnych⁴⁸. Choć ustawa o pomocy społecznej wymienia bezdomność w czołówce okoliczności wywołujących trudną sytuację życiową, niewiele uwagi poświęca zwalczaniu tego zjawiska. Dla osób bezdomnych przeznaczone są zwłaszcza świadczenia polegające na dostarczeniu ubrania, schronienia, posiłku oraz zorganizowania pogrzebu. Bezdomny może otrzymać zasiłek celowy na pokrycie kosztów leczenia oraz pomoc w ośrodku wsparcia - schronisku i domu dla bezdomnych. Powyższe świadczenia wspierają osoby bezdomne, nie są jednak bezpośrednio ukierunkowane na zwalczanie zjawiska bezdomności. Taką rolę ma spełniać indywidualny program wychodzenia z bezdomności, skierowany do konkretnej osoby. Celem programu jest wsparcie danej osoby w rozwiązywaniu jej problemów życiowych, zwłaszcza rodzinnych i mieszkaniowych oraz udzielenie pomocy w znalezieniu zatrudnienia (art. 49 ust. 1 u.p.s.). Program powinien uwzględniać sytuację bezdomnego oraz szczególnie wspierać osoby aktywnie uczestniczące w wychodzeniu z bezdomności. Program opracowuje pracownik ośrodka pomocy społecznej wraz z bezdomnym, a zatwierdza go kierownik ośrodka. Jeżeli bezdomny przebywa w schronisku lub domu dla bezdomnych, program może przygotować pracownik socjalny tej placówki. Jeżeli indywidualny program wschodzenia z bezdomności wykracza poza finansowe możliwości placów'ki, wymaga on zatwierdzenia przez kierownika ośrodka pomocy społecznej. Ponadto w programie wskazuje się podmioty odpowiedzialne za realizację jego postanowień. Indywidualny program wychodzenia z bezdomności powinien uwzględniać wszelkie formy wsparcia wobec bezdomnego, jakimi dysponuje ośrodek pomocy społecznej. Należy również dodać, że za osobę bezdomną objętą programem ośrodek opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

7.4. Postępowanie w sprawie świadczeń

Uprawnienia do większości świadczeń są ustalane w' postępowaniu administracyjnym. Jednakże ze względu na dużą różnorodność form pomocy nie jest możliwie unormowanie jednolitego trybu jej przyznawania. Niektóre rodzaje wsparcia udzielane są na podstawie umów. Część świadczeń utrudnia lub wyklucza możliwość przeprowadzenia postępowania administracyjnego z uwagi na rodzaj pomocy lub podmiot jej udzielający. Dotyczy to np. świadczeń w postaci poradnictwa i pracy socjalnej. Ponadto pomocą społeczną zajmują się często podmioty, które nie mają kompetencji do rozstrzygania spraw indywidualnych w drodze decyzji administracyjnej. Niemniej generalną zasadą przyjętą przez ustawodawcę w' art. 106 ust. 1 u.p.s. jest przyznawanie świadczeń w' postaci decyzji administracyjnej, a zatem i w postępowaniu administracyjnym. Zastosowania tej formy rozstrzygnięcia nie wymaga przyznanie pomocy w postaci: pracy socjalnej, poradnictwa, interwencji kryzysowej, uczestnictwa w zajęciach klubu samopomocy, biletu kredytowanego oraz

⁴⁸ S. Nitecki, Prawo..., s. 165.

146