Obraz5

rodzinny wywiad środowiskowy jako dowód

aktualizacja

wywiadu

zasady

przeprowadzania

wywiadu

w sprawie przyznania świadczeń z pomocy społecznej może domagać się od innych organów sądów lub jednostek organizacyjnych udzielenia informacji, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia o przyznaniu lub wysokości świadczenia (art. 105 u.p.s.).

Szczególnym rodzajem dowodu, przewidzianym w ustawie o pomocy społecznej, jest rodzinny wywiad środowiskowy. Składa się on na postępowanie wyjaśniające, poprzedzające rozstrzygnięcie każdej sprawy dotyczącej świadczeń, z wyjątkiem przyznania biletu kredytowanego, wynagrodzenia za sprawowanie opieki oraz wydania decyzji adresowanych do cudzoziemców będących ofiarami handlu ludźmi. Zdaniem NSA rola wywiadu środowiskowego w sprawach pomocowych jest niezwykle ważna. Jest on bowiem sposobem zbierania informacji, rozmową z osobą starającą się o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej (i jej rodziną), swoistym trybem postępowania dowodowego⁵⁷. W myśl art. 107 ust. 1 u.p.s. rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza się w celu:

-    ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób i rodzin,

-    wydania opinii w związku z ustanowieniem rodziny zastępczej,

-    przyznania pomocy pieniężnej na utrzymanie dziecka w takiej rodzinie,

-    dokonania oceny sytuacji opiekuńczo-wychowawczej dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej,

-    przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i kontynuowanie nauki,

-    skierowania dziecka do placówki opiekuńczo-wychowawczej.

Wywiad środowiskowy przeprowadza pracownik socjalny. Może on domagać się od osoby lub rodziny starającej się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Niezłożenie takiego oświadczenia jest podstawą odmowy przyznania świadczenia.

W przypadku kolejnego ubiegania się o pomoc przez ten sam podmiot nie przeprowadza się nowego wywiadu środowiskowego, a jedynie aktualizuje się poprzedni. Analogicznie postępuje się w przypadku zmiany danych zawartych w wywiadzie. W stosunku do osób korzystających ze stałych form pomocy społecznej aktualizację wywiadu sporządza się co najmniej raz na sześć miesięcy, nawet jeżeli nie nastąpiła zmiana danych. Trzeba zaznaczyć, że niezależnie od wywiadu środowiskowego podmioty korzystające ze świadczeń są zobowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał pomoc, o każdej zmianie ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej branej pod uwagę w chwili ustalania świadczenia.

Zasady przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej⁵⁸. Wywiad powinien być przeprowadzony w ciągu czternastu dni od otrzymania infor-

⁵⁷ Wyrok NSA z dnia 7 maja 2002 r„ I SA 3337/01, LEX nr 81651.

^w Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 stycznia 2011 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. Nr 27, poz. 138).

macji o okoliczn e skania wiadomość cji o przemocy w rj w określonej plac: cych zwłoki, wym powiatowego cen skraca się do dv. ? uwagę indywidua kow'ą osoby sam; wpływ na rodzaj i ne, chcąc uzyskać < zgodnych z praw., powinien dokona : powiedzialności k, wiązku niezwłocz dochodowej i mac podstawie dokup* rządzenia. W szcza urodzenia dziecka pełnosprawnośd. ; nienia, zaświadczę liczeniowych, dęci oraz oświadczenie cje, oceny i wmiosk nie zostają opisani o konieczności ode nia wywiadu i wyj wania informacji i 2 stionariusz jest sp ■ protokołu w rozun charakteru postęp.

Zazwyczaj vr tu osoby (rodzin: prowadzenia www pomocy społeczne pomocy prawmej p prowadzający po-miejsca zamieszka: jaśnień, zeznań lur się postępowanie-powaniach z zakre czenie przebywa w społecznej, właśdv

^WJ.H Tarno, M. W; z. 4, s. 189.

152