do kierownika ośrodka właściwego dla siedziby zakładu o przeprowadzenie wywiadu. Kierownik ośrodka, który został poproszony o pomoc, występuje do dyrektora zakładu opieki zdrowotnej o przeprowadzenie wywiadu przez pracownika socjalnego tego zakładu lub pracownika zatrudnionego w jego ośrodku. Ponadto wy wad środowiskowy, przeprowadzony w celu ustalenia uprawnień do świadczeń z pomocy społecznej, może zostać wykorzystany również w innym postępowaniu. Ustawa o świadczeniach rodzinnych przewiduje udostępnienie wywiadu przez kierownika ośrodka pomocy społecznej organowi właściwemu do przyznania świadczeń rodzinnych. Można jedynie dodać, że w związku z przejęciem przez gminy obowiązków ustalania uprawnień i wypłaty świadczeń rodzinnych (w większości przypadków) podmiotem właściw,ym w tych sprawach jest również kierownik ośrodka pomocy społecznej.
Rodzinny wywiad środowiskowy ma na celu ukazanie w' sposób wszechstronny sytuacji osoby i rodziny starającej się o przyznanie świadczenia lub korzystającej z pomocy. Na jego podstawie pracowmik socjalny dokonuje analizy i oceny sytuacji określonego podmiotu i formułuje wnioski dotyczące planowania pomocy, które są podstawą rozstrzygnięcia sprawy, dowód Postępowanie dowodowe w sprawach dotyczących świadczeń z pomo-
z dokumentu cy społecznej w dużej mierze opiera się na dokumentach urzędowych i oświadczeniach stron. Warto zaznaczyć, że dokumentom urzędowym kodeks postępowania administracyjnego przyznaje zwiększoną moc dowodową. Dokumenty te stanowią dowód na to, co zostało w nich urzędowa stwierdzone, pod warunkiem że zostały sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe. Jeżeli zaś przepis nie wymaga urzędowego zaświadczenia określonych faktów lub stanu prawnego, organ prowadzący postępowanie odbiera od strony oświadczenie, złożone pod rygorem odpowiedzialności za fałszywe zeznania. Uznanie faktów lub stanu prawnego za udowodnione tylko na podstawie oświadczenia strony budzi wątpliwości, zwłaszcza że ustawa o pomocy społecznej łagodzi wymagania w tym zakresie. Nie odwołuje się ona do odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań, zaś złożenie oświadczeń niezgodnych z prawdą, na podstawie których przyznano pomoc, skutkuje jedynie zwrotem świadczenia nienależnie pobranego, zasada Postępowanie dowodowo oparte jest na zasadzie oficjalności. Na organie
oficjalności ciąży obowiązek wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego. Organ nie może zdać się jedynie na inicjatywę strony i ograniczyć postępowania dowodowego do jej żądań. Jednakże powinien on uwzględnić wnioski dowodowe strony, jeżeli mają one znaczenie dla sprawy. Stronie należy zapewmić możliwość aktywnego udziału w postępowaniu. W szczególności może ona uczestniczyć w postępowaniu dowodowym, przeglądać akta sprawy, sporządzać z nich notatki i odpisy. Warto zaznaczyć, że niezawiniony przez stronę brak udziału w postępowaniu uznany jest za kwalifikowaną wadę decyzji i może skutkować jej wzruszeniem w' trybie wznowńenia postępowania (art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a.).