Obraz1(2)

Marta l praktyka

Dane tabeli I wsi<n>ą, Ze w Polsce stopa redystrybucji dochodu przez jjrtfi finansów publicznych ulega zmniejszeniu. Jest to zjawisko pozytywne, świadczy o względnie zmniejszającym się fiskalizmie, co jest pochodną zmniejszającej się roli państwa, z uwagi na fakt. te dochody podatkowe stanowią ok. 90H dochodów publicznych. Należy podkreślić, te udział dochodów i wydatków redystrybucyjnych w Polsce i krajach strefy euro jest podobny Ocenić to nalcty niezwykle pozytywnie, zważywszy na fakt. iż nasz kraj zaczął ten stan kształtować stosunkowo niedawno, bo od 1989 r.

W kolejnych tabelach przedstawiono kształtowanie się dochodów gromadzonych przez poszczególne elementy sektora finansów publicznych.

Tabela 2 przedstawia kształtowanie się dochodów publicznych w Polsce w latach 1995-2002. Dane zawarte w tej tabeli potwierdzają prawidłowość, iż pomimo zmniejszania się roli państwa w Polsce, dochody realizowane przez sektor publiczny rosną. Warto odnotować, te największym wzrostem dochodów w badanych łatach charakteryzowały się budżety jednostek samorządu terytorialnego. Wzrost ich dochodów w badanych latach byl prawie trzykrotny.

tM* t Dochody jolnołtcfc tefciora finaudw publicznych po wyefinunowanui masterów oyeh »lalach 1995-2002 (mlii /I)

1 Wynaręńliuenic	1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002
_	134.2	166.7	200.0	227.3	254.0	271.6	291.5	296.9
ftPwtmąmmri	11.0	*54	113.0	1264	■23.7	135.4	1394	1434
2. Państwowe fundusze Jcdaoc	31.6	40.8	49.4	58.8	654	66,4	70.4	684
13 Jcdnos&i poubud/cto<*c wetem paten* j	3.9	3.1	5.7	6.1	44	5.8	54	54
4. Kasy chorych	X	X	X	X	17.8	21.9	24.5	23.6
5. Bedaay jedmmeł smeo-leniofufrKf o	124	18.7	24.3	274	28.9	304	32.4	344
« Wojewód/Jcic. powiatowe i gminne fundusze celowe	X	X	X	X	1,5	1.9	2.0	11
TMntipaaMiooiK SMorządu tmtonainego	4.9	64	74	84	10.0	9.7	9.6	9.9
Pomtafe jednostki sektora	X	X	X	X	X	X	7,6	10.3

Źródło jakwuMł

Tabela 3 przedstawia zmiany w strukturze dochodów publicznych realizowanych przez poszczególne jednostki sektora finansów publicznych. Informacje zawarte w tej tabeli wskazują, iź największy udział w strukturze realizowanych dochodów publicznych w badanych łatach miał budżet państwa, jednak jego udział systematycznie się zmniejsza. Należy podkreślić, że znaczny udział i w miarę stabilny w strukturze dochodów publicznych mają państwowe fundusze celowe Udział (en ni przestrzeni badanych łat ukształtował uę na poziomie ok 24%, Oznacza «o. że prawie 1/4 dochodów sektora publicznego realizowana jest w formie funduszy parabudżctowych Tym samym, jak wcześniej wskazano środki te pozostają poza bezpośrednią kontrolą parlamentarną, Warto zauważyć jeszcze jedną zmianę w strukturze dochodów publicznych Otóż, od 1999 r pojawiły się w niej kasy chorych, których udział w strukturze dochodów publicznych rósł. Pewne zmiany w dochodach poszczególnych segmentów sektora finansów publicznych są związane z przegrupowaniami środków publicznych Wynikały one ze zmian w zakresie ubezpieczali społecznych Pewna część środków publicznych związana z realizacją ubezpieczenia społecznego została przekazana do otwartych funduszy emerytalnych (OFE) - podmiotów prywatnych. Następnie utworzono kasy chorych, a od 200) r Narodowy Fundusz Zdrowia, czyli nowe elementy finansów publicznych, które zostały wyposażone w publiczne środki pieniężne.

Tabela 3 Struktura dochodów jednostek sektora finansów (whlianych po wyeliminowaniu l/iralt-lów wzajemnych w lalach 1995-2003 (w t)

Wyuoefólnienie	1995	1996	1997	1991	1999	2000	2001	2002	2003
1 BadZct państwa	60,4	57,5	56,5	55.6	495	49.8	48.0	48,3	47,4
2 Piftawwe IuimJuszc celowe	23,5	24,5	24.7	25.9	25,7	245	24.1	23.0	214
3 Jednostki pozabudżetowe budżetu państwa	25	3.0	2.8	U	15	11	1.8	1.9	11
4 Kasy chorych	1	i	i	i	7.0	II	8.4	84	1.3
5 IłudZct) jednostek samo r/ądu tcntomlnego	95	IU	IU	12.2	IM	IU	ll.l	114	10.6
6 Wojewódzkie, powmowt i gminne funduuc cdowf	a	X	1	a	04	0,7	0.7	04	05
7 Jednostki pozabudżetowe samorządu icrytomlnego	3.7	3.8	3.8	3.6	3.9	34	35	35	17
1 Pozostałe jednostki sektom	i	X | X		i	l	i	2.6	35	7.0*

łącznic z agencjami państwowymi, źrddb jak w tabeli I

Istotny z punktu widzenia redystrybucji dochodów jest udział dochodów ogółem sektora publicznego w PKB. Ważny jest także udział poszczególnych segmentów sektora finansów publicznych w PKB. Odpowiednie informacje przedstawia tabela 4.

Dane w tabeli 4 wskazują na zmniejszenie stopnia redystrybucji dochodów poprzez budżet państwa. Należy odnotować, iż w 1995 r. udział dochodów budżetu państwa w stosunku do PKB wynosił 21,1%, natomiast w 2002 r zmroej-szył się do 10,6%. Pewien spadek udziału dochodów w stosunku do PKB nastąpił w przypadku państwowych funduszy celowych, Budżety jednostek samorządu

73