Obraz5 2

imttrti

dochodów i wydatków publicznych na podstawie prowizorium Miętowego Jol to rodni skróconego budżetu, najczęściej dotyczy pierwszych trzech miesięcy roku budżetowego. Przy opracowaniu prowizorium budżetowego bierze się pod uwagę dane z poprzedniego roku budżetowego oraz dane z przygotowane go przez rząd projektu budżetu Prowizorium budżetowe ma zadanie chronić funkcjonowanie systemu finansów publicznych przed perturbacjami. Traci ono noc w momencie uchwalenia ustawy budżetowej. Przepisy Konstytucji RP przewidują, iz gromadzenie i wydatkowanie publicznych środków pieniężnych odbywa się w Polsce na szczeblu centralnym, w drodze ustawowej.

Drugim aktem prawnym regulującym gospodarkę budżetową jest ustawa o finansach publicznych z 26 listopada 1996 r. Ustawa ta zawiera najważniejsze zagadnienia dotyczące pojęć, definicji, procedur i kontroli wykonania budżetu państwa.

Pozostałymi aktami prawnymi dotyczącymi budżetu państwa są ustawy regulujące funkcjonowanie poszczególnych podatków, opłat, ceł. Ważne miejsce zajmują przepisy regulujące wynagrodzenie pracowników sfery budżetowej, wysokość emerytur, rem, zasiłków oraz regulacje dotyczące zasad dokonywania zamówień publicznych, emisji papierów wartościowych oraz trybu zaciągania pożyczek publicznych. Źródłem prawa są także tzw. ustawy okołobudźetowe oraz przepisy wykonawcze, mające najczęściej postać rozporządzeń Ministra Finansów.

42 Klasyfikacja budżetu państwa

Klasyfikacja to inaczej podział poszczególnych rodzajów dochodów i wydatków budżetu państwa iStosując kryterium podmiotowe budżet dzieli się na części, które wskazują gestorów środków bufetowych. Swoje części mają naczelne organy władzy i administracji państwowej, wymiaru sprawiedliwości fnp. 07 - NIK. 23 - Integracja europejska, 32 - Rolnictwo. 33 - Rozwój wsi,

01 - Kancelaria Prezydenta). Oddzielne części budżetowe mają takie dziedziny, jak obsługa zadłużenia zagranicznego, obsługa długu krajowego, S2 - subwencje ogólne db jednostek samorządu terytorialnego. 83 - rezerwy celowe, 85/00 - budżety wojewodów Z kolei stosując kryterium przedmiotowe budżet państwa dzieli się na działy Odpowiadają one poszczególnym rodzajom działalności gosppdarczei. Są to: handel, leśnictwo, rolnictwo, opieka społeczna itp_wW dziale budżetowym ujęte są dochody i wydatki przeznaczone na jego finansowanie. Każdy dzal klasyfikacji budżetowej dzieli się na kilka rozdziałów (np 'dział 020 - Leśnictwo zawiera rozdziały: 02000 - Integracja europejska, 02001 -leśna, 02097 - Gospodarka pomocnicza). Następnie wyróżniamy

paragrafy. Są (o rodzaje poszczególnych wydatków i dochodów budżetowych ujęte w układzie rodzajowym. Wyróżniamy wśród nich: dochody z VAT, dochody z FIT. z CU itp Po stronie wydatków w układzie paragrafów będą to np wynagrodzenia osobowe i dotacje.

Klasyfikacja budżetowa jest odzwierciedleniem funkcji realizowanych przez budżet. Umożliwia ona ocenę oddziaływania władz publicznych na działalność jednostek gospodarki budżetowej i sektora przedsiębiorstw oraz gospodarstw domowych.

4.3. Funkcje budżetu państwa

Budżet państwa realizuje dużą liczbę funkcji Można je rozpatrywać oddzielnie. ale dają się one także pogrupować. Stosując drugie rozwiązanie można wskazać, żr budżet państwa pełni dwie grupy funkcjifckonornicznc i polityczne "?

Wśród grupy funkcji ekonomicznych wyróżniamy takie funkcje, jak* alo kacyjna, redystrybucyjna, stabilizacyjna, fiskalna, kredytowa, transferu (prze kształcenia).    pockiof    ęospocO&L^

Junkiju (dukanymi polega na tym, tc budżet państwa jest narzędziem podziału (rozdzielanie) części zasobów w gospodarce. Po przyjęciu zasobów z sektora prywatnego za pomocą budżetu rozdzielane są one do sektora publicznego, który wykorzystując te zasoby, świadczy dobra publiczne i dobra społeczne. Są one dostępne dla ogółu społeczeństwa przy odpłatności nicmającej cen rynkowych.__

(Funkcja redystryóucr/nabokea na tym. że butSajeinSĄ&em podziahr dochodu narodowego Jest (o tzw. redystrybucyjna funkcja budżetu realizowana w ujęciu makroekonomicznym. Istota jej polega na tym, że budżet gromadząc dochody, przekazuje je następnie do tych podmiotów, które nie osiągają dochodów lub osiągają je w stopniu niewystarczającym. Możemy zauważyć także funkcję redystrybucyjną w ujęciu mikroekonomicznym. Istota jej polega na tym, że budżet przejmując dochody za pomocą podatków, opłat, składek, dokonuje korekty poziomu dochodów wśród podatników, który został ukształ-towany w wynikusfluągjrynkowcj.

1 Funkcja stabilizacyjną pojawiła się vVraz z powstaniem interwencjonizmu państwowego w latach 30. XX w. Istota jej polega na wykorzystaniu budżetu państwa jako narzędzia do łagodzenia wahań cykfu koniunkturalnego. Wykorzystuje się w tym celu zarówno wydatki budżetowe, jak i dochody budżetowe.

Mając dochody budżetowe, kh gestorzy mogą decydować o zakupie Smarów czy usług na rynku krajowym czy zagranicznym. Władze publiczne mogą także dokonywać wydatkowania publicznych środków na realizację robót publicz-