Znaczna różnorodność treści wskazuje na dobry poziom intelektualny osoby badanej. Jednocześnie może mówić o niechęci do pracy monotonnej, w której nie osiąga dobrych wyników.
Niektóre treści występują tylko w pojedynczych wypowiedziach. Czasami nie są ważne, ale - zwłaszcza jeśli są oryginalne - mogą mieć znaczenie symboliczne.
Jakość treści
Doświadczenia kliniczne pokazują, że treść wypowiedzi może dostarczyć dużo więcej informacji, niż wskazywałaby na to tylko analiza sygnatur. Sygnatury treści mówią o tym, co jest przedmiotem wypowiedzi badanego, np.: ludzie, zwierzęta, natomiast nie opisują przymiotników' dodawanych do tych treści. Przymiotniki te są bardzo ważne, bo mówią o nastroju badanego, przeżywanych przez niego problemach i zdarzeniach stresowych. Ludzie, oznaczeni tą samą sygnaturą H, mogą być spostrzegani bardzo rozmaicie, np. jako: groźni, przyjaźni, weseli, smutni, piękni, odrażający. Dlatego wskazane jest podkreślanie w protokóle wszystkich używanych przez badanego przymiotników, a także innych charakterystycznych wypowiedzi, na przykład dotyczących czynności: kobieta płacząca, śmiejąca się, ryczący potwor, samotny człowiek, tonący statek itp.
W czasie właściwego badania nie należy badanemu przerywać, ale w czasie spraw7-dzania można zapytać, czy mógłby coś więcej dodać o omawianej treści, jeżeli wydaje się ważna, np. przy wypowiedzi na tabl. III: Rozmaiuiający ludzie można zapytać, o czym ci ludzie rozmawiają. Podczas interpretacji można stwierdzić, które z wypowiedzi jakościowych powtarzają się najczęściej, tworząc swoistą aurę wypowiedzi, mogącą bardzo dużo powiedzieć o osobie badanej. Trafność takich jakościowych interpretacji zależy w dużej mierze od doświadczenia psychologa badającego. Interpretując treści wypowiedzi, można się dodatkowo posłużyć wskaźnikami z Testu Rysunku Rodziny (Braun-Gałkowska 2002).
67
JAKOŚĆ TREŚCI