Obraz (76)

niego tych rozróżnień. Tych, którzy zechcą dokładniej zapoznać się z tą kwestią, odsyłam do pracy Marie-Louise von Franz Psycholo-

gische Marcheninterpretation. Eine Einfuhrung, Kosel-Verlag 1986.

8

H. von Beit, Symbolik des Mdrchens, t. I-II, Francke-Verlag, Bern 1977.

’ Tamże, s. 163.

¹⁰    Na ostatnich stronach mówiliśmy o płodności - prowadzi to do tematyki „dziecka”. Niektóre silne kobiety mają dzieci, inne nic - zależnie od tego, jakimi względami kierują się w swych wyborach. Te spośród nich, które nie przeszły etapu fizycznego macierzyństwa, nie muszą popadać w rozpacz. Tak czy owak, droga do niego jest zawsze otwarta. Jeśli chodzi o nawiązanie wewnątrzpsychicznego kontaktu z archetypowa kobiecością, nie trzeba być matką w sensie fizycznym. Jeśli chcemy rozwijać swą osobowość, wystarczy, że przejdziemy ciążę psychiczną, czyli na przykład uda nam się zrealizować jakiś projekt, napisać książkę czy opracować wykład; wszystkie te czynności można postrzegać w perspektywie macierzyństwa. Aspekty macierzyńskie można tez uwzględniać we wszystkich interakcjach, a także - lust but not le-ast - można zadbać o to, by traktować bardziej po macierzyńsku samą siebie.

¹¹    E. Drewermann, Dos Madchen ohne Hdnde. Grimms Mdrchen tie-fenpsychologischgedeutet, Walter-Verlag, Dusseldorf und Ziirich 1981.

¹²    Von Franz, Dos Webliche im Mdrchen, Fellbach-Verlag, Bonz 1977, s. 132.

13

J.S. Boleń, Góttinen injeder Frau. Psychologie einer neuen Weiblichke-it, Hugendubel-Verlag, Miinchen 1996, s. 83.

" E. Jung, Animus und Anima, Fellbach-Verlag, Bonz 1983, s. 33.

¹⁵    Boleń, Góttinen in jeder Frau. Psychologie einer neuen Weiblicbkeit,

dz. cyt., s. 87.

16

Drewermann, Dos Madchen ohne Hdnde. Grimms Mdrchen tiefcnpsy-chologisch gedeutet, dz. cyt.

¹⁷    S. Biddulph, Mdnner auf der Suche. Sieben Schritte zur Befrciung, Bcust-Verlag, Munchen 1977.

¹⁸    Pojęcie „patriarchalnego animusa” wprowadził do dyskusji von Barz, który rozróżnia animusa patriarchalnego i matriarchalncgo; ten pierwszy znajduje się bliżej powierzchni, w nieświadomości osobniczej, drugiego zaś lokalizuje von Barz w nieświadomości zbiorowej, a zatem w głębszej warstwie psychiki. Tym, którzy pragną dokładniej poznać tę kwestię, polecam jego książkę Mdnnersa-che. Kritischer Beifall fur den Feminismus, dz. cyt.

¹⁹    D. Heisig, Die Anima. Der Archetyp des Lebendigcn, WalterVerlag, Ziirich und Dusseldorf 1996, s. 116.