Obróbka uzębień

Ruchami posuwowymi są ruch obrotowy przedmiotu obrabianego (posuw obwodowy) i ruch prostoliniowy narzędzia wzdłuż osi obrotu przedmiotu obrabianego.

Prędkość obrotowa przedmiotu obrabiunego uwarunkowana jest prędkością obrotową narzędziu. Z warunku współpracy narzędzia z przedmiotem obrabianym, symulującej pracę przekładni zębatej, wynika, źe prędkość obrotowa przedmiotu obrabianego musi być związana z prędkością obrotową frezu następującą zależnością:

li, « y u,    (8.19)

gd/ic ii, jest prędkością obrotową przedmiotu obrabianego, w obr/min, k/z — prze- I łożeniem przekładni ślimak-kolo zębate, k - krotnością (zwojnością) frezu ślimakowego, z — liczbą zębów kola obrabianego,

Posuw na jeden obrót przedmiotu obrabianego p konieczny jest dla zapewnienia na* I cięcia zębów na całej długości. Wartości posuwów zależą od rodzaju obróbki: w obróbce I frezami jcdnozwojuymi dokładnej p = 0,6— 1,2 mm/obr, w zgrubnej/; = 2,0-r 12 mm/obr. I

Podczas obróbki ślimacznic frezami ślimakowymi stosowany jest inny układ ruchów I posuwowych niż w obróbce uzębień kól walcowych (rys. 8.15). Zamiast posuwu wzdłuż

fl)

b)

Rys. 8.15. Obróbka ślimacznic frezami ślimakowymi: a) metoda promieniowa, b) metoda styczni

osi narzędzie wykonuje posuw promieniowy (rys. 8.15a) lub styczny (ryt. 8.1 Sb). Pierwsza odmiana obróbki ślimacznic nazywana jest promieniową, druga — styczną. W przypadku pierwszym odległość osi narzędzia od przedmiotu obrabianego zmienia się podczas pracy do chwili zagłębienia narzędzia na wysokość zębów ślimacznicy. W metodzie stycznej odległość ta jest stała, u narzędzie ma dodatkową część stożkową pochyloną pod kątem x_r Czas maszynowy obróbki kola zębatego, w jednym przejściu, frezem ślimakowym określa zależność

(8.20)

L    Lz

---« —_r min,

pn_f    pnk

gdzie: z jest liczbą zębów kola, n_p — prędkością obrotową przedmiotu, w obr/min, n — prędkością obrotową frezu, w obr/min, p — posuwem na jeden obrót przedmiotu obrąbanego, k — krotnością zwojów frezu, L = /*+/•!•/„ - długością przejścia frezu, w mm, przy czym /_a jest wartością dobiegu, w mm (/, ® \/g{D —~y) ), / - szerokością wieńca koła zębatego, w mm, l_w — wartością wybiegu, w mm.

Frezy ślimakowe zużywają się głównie na powierzchniach przyłożeniu ostrzy. Wskaźnikiem stępienia jest zużycie powierzchni przyłożenia odpowiadające h_ip = 0,2~ 1,5 mm, gdzie większe wartości przyjmowane są w obróbce zgrubnej, mniejsze — dokładnej.

Trwałości frezów, zbliżone do ekonomicznych, zależą od modułu frezu i dokładności obróbki. Podczas frezowania zgrubnego dla modułów iii < 3 mm, trwałość powinna wynosić około 240 min, n w obróbce dokładnej około 120 min. Wymienione wartości trwałości uwzględniują dwukrotne osiowe przestawienie frezu (między kolejnymi ostrzeniami) l/apewniującc bardziej równomierne zużycie ostrzy.

Związki prędkości skrawania z warunkami skrawania przedstawione są najczęściej w postuci zależności doświadczalnych wiążących prędkość skrawania z trwałością, posuwem na jeden obrót przedmiotu i modułem.

W dokładnej obróbce kół zębatych ze stali 45 [/{„, — 750 MPa, moduł iii *= I -~2,0 mm, frez jedno/wojny ze siali szybkotnącej (SWI8), jedno przejście narzędzia, chłodzenie olejem], zalecaną prędkość skrawania można obliczyć z zależności

(8.21)

700m°*⁵    > .

^p" foTpSjr ^n,/^m,n

Moc skrawania pr2y frezowaniu kół zębatych frezami modułowymi ślimakowymi ze słali 45 (R_m = 750 MPa) można wyznaczyć z zależności doświadczalnej następującej postaci:

(822)

gdzie: o jest prędkością skrawania, w tn/min, p — posuwem narzędzia, w mm/obr, m — jncdulcm frezu, w mm, k — krotnością zwojów frezu, — liczbą pi zejść.

8.4. OBRÓBKA KÓŁ ZĘBAT YCH STOŻKOWYCH NOŻAMI I GŁOWICĄ GLEASONA

I W obróbce kół zębatych stożkowych o zębach prostych i lukowych najbardziej rozpowszechnione są sposoby obwiedniowe oparte na metodzie Gleasona.

* Na rysunku 8.16 przedstawiono schemat i zasadę obróbki kół zębilych stożkowych

z zębami prostymi. Narzędziem są dwa noże Gleasona z prostoliniowymi krawędziami

skrawającymi wykonujące na przemian ruch główny prostoliniowo-zwrutny z prędkością r. Krawędzie skrawające obu noży podczas pracy iworzą jakby boczne powierzchnie