Oporność na aspirynę możliwości terapeutyczne

Oporność na aspirynę- możliwości terapeutyczne

Opublikowane: 2009-07-08 w kardioiog.pt

Słowa kluczowe:

Dziedzina : kardiologia

Częstość występowania oporności na kwas acetylosalicylowy wśród pacjentów z chorobą wieńcową szacuje sie na 5 do 60% [1]. Jeśli chodzi o czynniki mogące powodować obniżenie stopnia odpowiedzi krwinek płytkowych na działanie leku, możemy podzielić je na odwracalne i nieodwracalne.

Modyfikacja odwracalnych czynników wpływających na brak adekwatnej odpowiedzi na działanie aspiryny stanowi pierwszy krok w kierunku osiągnięcia możliwie optymalnych wyników leczenia. Kontrola przestrzegania zasad administracji leku przez pacjenta (compliance) oraz wyeliminowanie nieodpowiednich preparatów, których kojarzenie z ASA może prowadzić do niekorzystnych interakcji stanowią podstawę postępowania. Również leczenie towarzyszących zaburzeń takich jak nikotynizm, hiperlipidemia, hiperglikemia, nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, infekcje czy stany zapalne może pomóc uzyskać odpowiednie wyniki terapii ASA.

U niektórych pacjentów przyczyną braku efektu leczenia przeciwpłytkowego jest zbyt mała dawka leku. Zwiększenie dawki pozwala w dużej ilości przypadków na uzyskanie odpowiedzi płytek krwi na ASA, szczególnie w stanach klinicznych takich jak infekcja, stany zapalne czy ostry zespół wieńcowy. Jednakże, w rutynowej terapii nie zaleca się przekraczania dawki 81 mg kwasu acetylosalicylowego na dobę, gdyż taka jej wielkość zapewnia optymalną równowagę pomiędzy skutecznością leku a ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego [2].

Najbardziej skutecznym rozwiązaniem w przypadku wystąpienia oporności na ASA jest skojarzenie terapii z innym lekiem przeciwpłytkowym lub przeciwzakrzepowym. Terapia skojarzona jest w tym przypadku bardziej wskazana niż zastąpienie aspiryny innym preparatem. Jak wynika z kilku doniesień naukowych, wrażliwość płytek krwi na aktywator agregacji jakim jest ADP oraz jego poziom ulegają zwiększeniu u pacjentów z rozpoznana opornością na aspirynę [3]. Dodatkowo, wśród tych chorych stwierdza się wzrost powinowactwa antagonisty ADP, klopidogrelu do receptora P2Y12 [4]. Korzystny wpływ łączenia obu tych leków na rokowanie u pacjentów z chorobą wieńcową oraz wyższość terapii skojarzonej nad monoterapią ASA potwierdzono wynikami wielu randomizowanych prób klinicznych, takich jak CURE [5], COMMIT [6] czy CREDO [7]. Dlatego też, skojarzenie terapii ASA z tą pochodnątienopirydyny jest zalecanym działaniem.

Postępowanie to ma jednak również swoje wady. Coraz częstszym zjawiskiem jest podwójna oporność na oba główne preparaty przeciwpłytkowe stosowane w praktyce klinicznej- ASA i klopidogrel [8,9]. Skutecznym rozwiązaniem w takich przypadkach było by wprowadzenie do praktyki klinicznej silniejszych i bardziej skutecznych leków. Nadzieję dają nowe preparaty, prasugrel [10] i AZD [11], zaś pierwsze wyniki prowadzonych właśnie badan klinicznych wydaja się bardzo obiecujące.

Kolejnym korzystnym postępowaniem mającym na celu poprawę odpowiedzi płytek krwi na aspirynę jest włączenie leków z grupy inhibitorów fosfodiesterazy, dipirydamolu oraz cilostazolu. Skojarzenie ASA z dipirydamolem stosowane jest w neurologii w celu prewencji wtórnej udaru. Potwierdzeniem wyższej skuteczności takiego połączenia nad monoterapią ASA są wyniki takich prób klinicznych jak ESPS-2 [12] czy ESPRIT [13], które wykazały istotną redukcję ryzyka powikłań naczyniowych. Działanie cilostazolu, silnego inhibitora fosfodiesterazy typu 3 polega na hamowaniu płytek krwi oraz bezpośrednim rozszerzeniu naczyń części tętniczej łożyska naczyniowego jak również poprawie profilu lipidowego czy funkcji endotelium [14]. Szczególne korzyści wykazuje ten lek w skojarzeniu z ASA i klopidogrelem u pacjentów poddanych zabiegom przezkórnej rewaskularyzacji naczyń wieńcowych. Jak podają wyniki badania CREST (Cilostazol for RESTenosis) takie połączenie terapeutyczne daje istotny statystycznie spadek częstości restenozy u pacjentów po implantacji stentu metalowego [15].

Ajtor: lek. Emilia Masiewicz. Oddział Północny Openmedica Opublikoiwany: 2009-07-08