P6190587

co czasem może prowadzić do rląly patologicznej. Najczyściej    r— 1

chodzi w górnej tylnej czyści światła macicy. Zarodek przyloga do cndometriuat najczyściej pomiędzy dwoma ujściami gruczołów macicznych (ryr 17). Po I uzyskaniu kontaktu ze ścianą macicy trofoblast zaczyna się gwałtowna nimu^J Zac. zwłaszcza od strony endomctrlum. Liczba jego warstw wzrasta. .. komór- I kl zewnętrzne tracą granice międzykomórkowe i tworzą jedną masę < ytoplar- 1 mai |I nu zawierającą jądra komórkowa. Ta część nosi nazwę syncylloirofobla- I stu. Pod nim. bezpośrednio ograniczając jamę blastocysty. znajduje się cyto- I troioblast, złożony z komórek zachowujących swą integralność.

Troioblast ma zdolność naciekania tkanek endomctrlum macicy. Pod wpły- J wem jego enzymów przylegająca do niego część endomatrium obumiera J-za* Idka. a zarodek zagłębia się do wnętrza .błony śluzowej macicy. W 12 dniu po . zapłodnieniu cała blastocysta tkwi w endometriuro. a miejsce wniknięcia zaród-; ka jest widoczne na powierzchni błony śluzowej w postaci skrzepu krwi. Położnicy podkreślają, ie w okresie implantacji może dojść do krwawienia macicznego. zwanego krwawieniem implant acyjnym, które może przypominać krwawienie miesiączkowe.

iraplantacje blastocysty nie jast głęboka, zarodek tkwi w powk-rzchown«*| warstwie endomctrlum. cz#lr*w.wąr»twlc Zbitej (ttratum compac/umt. Gdy < i-ły zarodek zagłębi alą pod powierzchnię, wówczas asymetryczny początkowo ''rozrost trotobłastu zostaje uzupełniony rozrostem syncytiotrofoblastu dokoła całego zarodka W taj gńibej warstwie cytoplazm a tycznej pojawiają się prze* _rWy _w postaci wakuoli. które zespalając się ze sobą tworzą zatoki (lacunaeu-,

Rozrost trofoblastn jast Inwazyjny. Niektórzy porównują naciekanie prze* troioblast tkanek macicy do naciekania spostrzeganego w rozroście nowotworom wym. Na skutek rozrostu trofoblastn zostaje naruszona ciągłość naczyń endo* melriom. zarówno tętniczych, jak i tylnych. Wynaczyniona krew trafia do zatok- W ten sposób rozpoczyna się okres odżywiania zarodka krwią matczyną. Dalszy rozwój trofoblastn prowadzący do powstania łożyska opisano w ror-

działa 9

«««• ■ ■HM| ft —    iw is Mrssiyay da •■danama. i sag

jama

ś— wąasś ■snftw i. tig dnę kswt

ROZWOJ ZARODKA Z WĘZŁA ZARODKOWEGO

\V i 2 dniu po zapłodnieniu w węzie zarodkowym dokonuję się prze ml < sz*_z*.-nii •r.ióf-k. prowadzące do powstania pojedynczej warstwy komórek leżącej na • •wierzchni węzła zarodkowego. Tę warstwę nazwano endodermą, pozostałe /.iv komórki węzła łączące się z troloblastcm nazwano ektodermę. To dwa Mid/ajo komórek tworzę pierwsze liatkl zarodkowe.

W masie komórek cktodcrmy pojawiaję się przestrzenie pomiędzy komórkami, któro zespalajęc się z sobę, tworzę światło pęcherzyka otoczonego komórkami ektodormy. Jest to Jama jednej z błon płodowych — owodnł famnion). Komórki eklodermy wyścielaJęco ścianę tego pęcherzyka nazywa się amnlo-blastem. Dno pęcherzyka owodnl wysłane jest też oktodermę. zwaną ektodermę zarodkową. Tuż pod nię leży warstwa endodermy zarodkowe). Ektodcrma l • iKioderma zarodkowa tworzę okręglę, a potem owa Inę tarczę, z której powitanie raly zarodek- Jest to tarcza zarodkowa (ryc. I8).

Cndodorma zarodkowa rozrasta się poza obszar tarczy i jak gdyby pod-worstwia Uoloblast. Gdy ondoderma wyścieli od wewnątrz pęchurzyk trolobla-siu, wówczas światło lego pęcherzyka uzyska nazwę pęcherzyka żółtkowego pierwotnego. Stadium to jest bardzo krótkotrwale, albowiem w tarczy zarodkowej rozpoczyna się rozrost komórek, które dadzę początek trzeciemu listkowi zarodkowemu — mezodermle (ryc. 19). Komórki mezodermy wzrastają pomiędzy ektodermę a endodermę tarczy zarodkowej tworząc raezodcrmę zarodkową. Proces tworzenia się mezodermy zarodkowej nazywa się — ze względu na argumenty podawane przez embriologię porównawczą —gastrulacją.

Część komórek mezodermy wywędrowuje z okolicy ogonowej (kdUdalnrjj tarczy zarodkowej poza zarodek, tworząc mezodermę poza zarodkową, która wrasta* wciskając się jakby pomiędzy endodermę a troioblast I odworstwU • •ndodermę od troloblasta W mezodermle pozo zarodkowej pojawiają się pę-cherzykowato przestrzeńłc powstałe z rozpadu komórek. Te przestrzenie łączą

IM

•/i.

e

tg. fosa«s«> (ality zo/odhowaj, a — w wętfa eoredkowy* ewodefc Ni deie lamy homilii i worzą dww warstwy

enMl

■■ J    rmm «■«    _ ■ ■ — ■ -

e - - tarcza zarodkowa ihuda się s dwóch listków, wmówi żezrasłz się od wnętrz# ryjpWHiHw, ł — jOM ełsstacysiy, S — cyteUefoMssi. 9 -

pp^eieesąsit m we jems    ^ r * r - w

lohłsst, o ^ komórki pmwi eededaratr. I w- komórki OM ewedw. •» — Unm esfedkewa