4. Połączenia lutowane
gdzie A" m B — połę powierzchni lutowiny, AJ - RJz, — dopuszczalne naprężenie na ścinanie dla lutu Stąd sSa dopuszczalna ze względu na wytrzymałość hitu na ścinanie
Ponieważ wytrzymałość połączenia lutowanego powinna być o 30% większa od wytrzymałości blachy na rozrywanie, wymagany wymiar zakładki wyznacza się z zależności
l> 1.3
*****
R,xt
Z tablicy dla stali 45 otrzymuje się R0 m 340 MPa, natomiast dla lutu o symbolu SMS1 (16), wytrzymałość na ścinanie R, = 200 MPa. Przyjmując współczynnik bezpieczeństwa dla stali xr = 2^, zaś dla lutu x, **- 3, wymiar zakładki
4*340*3
Przyjęto, źe wymiar zakładki winien wynosić /= 12 mm.
Przykład 2. Obliczyć, jaką siłą /'można obciążyć połączenie lutowane doczołowo przedstawione di rys. 4.21. Materiał, z którego wykonane są łączone elementy, to stal H23N18, natomiast do łączenia I zastosowano lut srebrny o symbolu LS45.
Siłę obciążającą połączenie rozłożono na siłę normalną F, = /,cos60° i styczną F, = /sin 60*.
W lutownic występują: naprężenia tnące i' — F,/A9 i naprężenia rozciągające &r — FJA\ gdzie A' *
« gbjcoi&y — pole powierzchni lutowiny. Ponieważ w połączeniu występuje złożony stan naprężeń, J dlatego naprężenia zastępcze
Przekształcając powyższą zależność i podstawiając określone wartości, wyznaczono siłę, którą możni obciążyć połączenie
Rys. 4.21
Dopuszczalne naprężenie na rozciąganie dla lutu jest równe
x
Porównawcze badania wytrzymałościowe wykazały [16]. że między doraźną wytrzymałością połączenia lutowanego na ścinanie R,, a wytrzymałością na rozciąganie Rm istnieje przybliżona rairmość R, » (0,6 + 0,7) R,*. Dla lutu LS45 doraźna wytrzymałość na R, ■ 260 MPa. stąd doraźna
wytrzymałość na rozrywanie dla tegoż lutu jest równa Rm — 371 MPa. Przyjmując współczynnik bezpieczeństwa dla lutu 4, obliczono dopuszczalne naprężenie na rozrywanie
A więc połączenie można obciążyć siłą
Przykład 3. Dla połączenia rur, przedstawionego na rys. 4.22, wykonanych ze stali 43 użyto lutu twardego LM60K o wytrzymałości na ścinanie R, = 200 MPa [16]. Siła obciążająca połączenie F = 4,5 • 10* N. Obliczyć jaka jest wymagana długość b wpuszczenia rur przy przyjętym x, « 3.
Warunek wytrzymałościowy dla lutowiny: