7648595165

276 PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA.

połączeniu unitów z prawosławiem ; IV. Powierzchowność Józefa, jego charakter i życie prywatne.

A. Szarloirski.

Liber Diurnus.

Dzięki Papieżowi Leonowi XIII, czyni nauka dyplomatyki w naszych czasach niesłychane postępy. Jest też to niezaprzeczony tryumf katolicyzmu, że protestant uczony i książę peleografów, wiedeński profesor , członek izby panów i radca dworu Teodor Sickel publiczne hołdy w swych publikacyach Papieżowi składa. Jakie ma znaczenie dla badań historycznych otwarcie archiwów Watykańskich, nakazane przez Leona XIII w Saepenumero considerantes (18 sierpnia 1883 roku) wystarczy w^Tskazać na pracę Siekła, w której długoletni spór o autentyczność przywileju Otona I z roku 962 mógł rozstrzygnąć na korzyść tegoż przywileju, skoro mu było dozwolone nietylko zbadać, ale i fotografować rzeczony dokument, którym Oton I zatwierdził darowizny dawniejsze Pepina i Karola W. L Obecnie wydał Sickel z rękopisu Watykańskiego Liber diurnus_} nakładem wiedeńskiej akademii umiejętności w bardzo ozdobnem wydaniu i dołączył ektypon , jak to powszechnie już dzisiaj jest w paleograficznych wydawnictwach używane ^{1 2}.

Liber Diurmts zowie się podręcznik, używany niegdyś w kance-laryi papieskiej przez urzędników do układania bul, brewiów, przywilejów i t, d. Zawiera on formuły (107) rozmaite, któremi się posługiwała kancelarya aż do XI wieku. Później wyszedł on z używania, niektórzy historycy jednak twierdzą, że kopie jego służyły fałszerzom do układania fałszywych dokumentów. Jestto jednakże hipoteza niczem nie poparta, bo falsifikatorzy mieli poddostatkiem bul autentycznych i wedle nich mogli fałszyw^re układać. Zdaje się jednakże nie ulegać wątpliwości, że w Rzymie musiało być więcej egzemplarzy tego podręcznika, ale jedyny przecież zachował się ten, który obecnie w ar-chiwmm Watykańskiem istnieje. Używała go jeszcze w XI wieku kancelarya Pap. Grzegorza VII i ci, którzy uprawiali zbiory prawa kościelnego, mianowicie najznakomitszy z nich kardynał Deusdedit.

1

Th. Sickel. O as Pricilegium Otto 1 far die r o m is eh e Kirche vom Jahre 962 erlautert. Mit 1 Eacsimile. Innsbruck. Wagner 1883.

2

   Th. E. Ab. Sickel. Liber Diurnus Iloma norum Pontifician₃ ex unico codice Yaticano denuo edidit. Consilio et impensis academiae litterarum ces. Vindobonensis. Vindobonae. C. Gerold. 1889. 8 maj. XCII 220.