PICT6048

82

( oraz więcej spotyka się w literaturze metodologicznej kompetentnych opracowań, które wprowadzają nowe metody i strategie badawcze. Taka pracą jest np. zbiorowe dzieło Zakładu Metodologicznych Podstaw Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego, który pod kierunkiem profesora Stanisława Palki dał przegląd nowych orientacji w metodologii i metodach pedagogicznych'. Rozdziały Krystyny Ablcwicz o hermeneutyce i fenomenologii w badaniach pedagogicznych Danuty Skulicz badaniach w działaniu. Barbary Kuczyńskiej o badaniach historycznych oraz Bogusławy Matwijów o badaniach porównawczych w pedagogice są cennym, jeśli nie nowatorstwem. to odnowieniem i utrwaleniem nowych strategii w badaniach pedagogicznych. Janusz Gnitecki (1999) omawia i charakteryzuje kilkadziesiąt metod badań i poznania klasyfikowanych ze względu na różne kryteria: celu. procedury, orientacji metodologicznej, przedmiotu badań itp.^:

Omówione przeze mnie metody w tym rozdziale, uzupełnione w części opracowanej przez Teresę Bauman, są w powszechnym użyciu, dają wyniki upoważniające do wnioskowania o wysokim stopniu prawdopodobieństwa. mają przejrzystą procedurę wykonawczą.

Literatura zalecana:

Bardzo jasne i przekonujące omówienie terminów metodologicznych znajdzie zainteresowany czytelnik w pracy T. Kotarbińskiego Element) ti oni poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Wrocław 1961. Na uwagę i polecenia zasługuje artykuł A Rumińskiego Metoda, technika, procedura badawcza w pedagogice empirycznej, |w:J Metodologia pedagogiki społecznej, red. R. Wroczyński, I Pilch. Wrocław 197*4 r.. J. Gnitecki Wstęp do metod badan w naukach pedagogicznych, Poznań 1999.

Metoda eksperymentu znalazła pełną i chyba doskonałą monografię w pracy A Sułka - Eksperyment w badaniach społecznych, Warszawa 1979. Wśród pedagogów cenne uwagi poświęcił tej metodzie W. Zaczyński Praca badawcza nauczyciela, Warszawa 1995 r.. V.K. Sośnicki - Eksperyment naturalny w badaniach pedagogicznych. Nowa szkoła 1958. nr 7 8 oraz E. Zaręba Eksperymenty i próby eksperymentalne w pedagogice |w): Orientacje w metodologu badan pedago-gicznych, red. Palka S., Kraków 1998.

metodologii badań pedagogicznych, (red.) St. Palka. Kraków 1998 r.. UJ. 1. Gnitecki. Wstęp _mr,_n<l badań w naukach pedagogicznych, Poznań 1999.

I. Lcpalczyk - Metoda monografii w badaniach pedagogicznych. |w:| Metodologia pedagogiki społecznej (red. Wroczyński. Pilch). Wrocław 1974 S M Up-sct. M. Traw. J. Colcman. Dwojakie cele badań monograficznych, {w. 1 Metody badań socjologicznych, red. S. Nowak. Warszawa 1965 tamte: WJ. Goodc. PK.

Hatt. Monograficzne badania układów społecznych. Turlejska B.. Monografia pe dagogiczna i studium przypadku, (w): Orientacje w metodologii badań pedagogicznych. red. Palka S., Kraków 1998. Istnieje bogata literatura naukowa powstała w wyniku stosowania metody monograficznej. Przykładem mogą być prace etnograficzne F. Bujaka. K. Zawistowicz-Adamskicj. W pedagogice można polecić m.in pracę A. Kamińskicgo — Spółdzielnia uczniowska jako środowisko wychowawcze. Warszawa 1967. Z. Kwieciński - Funkcjonowanie szkoły w środowisku wiejskim. Warszawa 1972 i wiele innych.

Dyoniziak K.. Sondaże a manipulowanie społeczeństwem. Kraków 1997 I. Muchnicka - Metoda sondażu w pedagogice empirycznej, (w:] Metodologia pedagogiki społecznej, red. Wroczyński, Pilch. Wrocław 1974. Metody badań socjologicznych. Wybór tekstów, red. S. Nowak. Warszawa 1965 R. XII. Sondaże ankietowe.

Jako przykład pracy empirycznej opartej na metodzie sondażu można wymienić pracę M. Szymańskiego - Młodziet Wartości. Warszawa 1997 lub H. Świdy -Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziew ięćdziesiątych. ISNS - UW. Warszawa 1995.

K. Janeczko - Niektóre problemy diagnosty ki pedagogicznej w menxlzie indywidualnych przepadków , |w:J Metodologia pedagogiki społecznej, red. Wroczyński. Pilch. Wrocław 1974. tamże E Mazurkiewicz. Problemy diagnosty ki społecznej w praktyce pedagogicznej. Metoda indywidualnych przypadków w pedagogice wiąże się z metodą pracy socjalnej - casc work - stąd bardzo pomocna będzie praca: Mary nowicz-Hetka H. - Praca socjalno-wychowawcza z rodziną niepełną. Warszawa 1980 r. 1 Hajduk - Hipoteza w badaniach pedagogicznych. Zielona Góra 1994, Metody badań pedagogicznych (red.) A. Góralski. Warszawa 1989. M. Łobocki Wprowadzenie do metodologii badan pedagogicznych. Kraków 1999. Impuls. Mc Kinlcy Runyan Historia życia a psychobiografia. Badanie teorii i metody, Warszawa 1992. Kawecki J Metoda etnograficzna w badaniach edukacyjnych. Łódź 1994. Palka St. (red.) Orientacje w metodologii badań pedagogicznych. Kraków 1998. Metoda biograficzna u socjologii, red J. Włodarek. M. Ziółkowski. Poznań 1990 oraz Nowak A. - Metoda biografiiU%Q w bot pedagogicznych, (w): Orientacje w metodologii badań pedagogicznych. Kraków 1998.