PICT6478

w badaniach porównawczych często buduje się tzw. szeregi <iv_n które przedstawiają zmiany w badanych zbiorowościach w kolejnych „_P w okresie kilku lat. roku czy innym czasie, np. liczba uczniów w r ^ch-ogólnokształcących w latach 2000 2005. oraz szeregi terytorialne. |_a6n.^,,Ccacb stawiają wielkości statystyczne rozmieszczone terytorialnie, np. ij_CzI ^pr/^-tów na 10000 mieszkańców w wybranych krajach.    ' ‘ ^stu«cn.

2. Sposoby prezentacji wyników badań 2.7. Zasad}/ budowy tabel

Tabela jest najczęściej stosowanym narzędziem służącym do zbiorczej zcntacji zebranego materiału badawczego. Pozwala na szybką orientacje branym materiale badawczym, umożliwia wykrycie występujących w nj_m widłowości, obliczanie miar statystycznych, jak i obliczenie niektórych wskaż ników i proporcji wielkości porównywalnych. /. tych m.iti. względów, ważna jest jej budowa, a w szczególności układ i stniktura. Przy budowaniu tabeli należy kierować się merytorycznymi i logicznymi przesłankami oraz przestrzegać następujących zasad:

1.    Informacje ogólne powinny poprzedzać informacje szczegółowe.

2.    Informacje opisujące przyczyny powinny poprzedzać informacje stanowiące ich skutek.

3.    Informacje opisujące zjawiska bądź zbiorowość w czasie, prezentujemy w tablicy chronologicznie.

4.    Dla zachowania komunikatywności, niezbędnym jest korzystanie z ogólnie uznawanych i stosowanych pojęć, definicji, jednostek miar, klasyfikacji, znaków umownych, i tak:

a)    „ - ” kreska - dane zjawisko nie występuje;

b)    „0” zero - zjawisko występuje, ale w ilościach zbyt małych, aby je wykazać;

c)    „• ” kropka - brak lub brak wiarygodnych danych;

d)    „x” ukośny krzyżyk wypełnienie danej pozycji jest niemożliwe ze względu na układ tabeli.

Din zachowania porównywalności danych, należy zachować stały sposób prezentacji opracowanych wyników z badań. Pod względem formalnym tabeb składa się z kilku zasadniczych części, tj.: z numeru, tytułu, części górnej, części bocznej i pola tabel.

lytuł tabeli należy formułować w zwięzłej formie, ale dokładnie. Powinicr. on eksponować przedmiot badań i określać prezentowaną zbiorowość pod względem merytorycznym, czasowym i przestrzennym, np. „Absolwenci liceów w Rzeszowie, według aspiracji życiowych w latach 1970 2000". Na pole tabeli

_IJtdaj4 si< Tn^dmiotów znajdują się « ---------—7......- "    :

^badanych P^r/C ' _ZI1C Tabela nic powinna zawierać pustych miejsc a jej

^Pra -inione liczbami lub umownymi znakami. W każdej tabeli po^nno h^^chodzenia informacji zawartych w tabeli, celem ich 2fcźy ⁷ _czl‘iki materiały statystyczne, dzienniki, wyniki badań wła-^tUenia (np-^r ^    * _{być la}kżc informacje ustne uzyskane drogą rozmowy

śniaj^- ęUczono przykład poprawnie sporządzonej tabeli.

Tabela 17. Udział dzieci i młodzieży gminy « czytelnictwie

Wick ba-danych	I ic/ba wvpoż.vczonvch książek w roku
	1-5	6-10	11 15	16-20	20-25
7-9	1	5	8	12	t8
10- 12	3	10	18	21	31
13-15	$	IS	16	15	12
16 1S	15	14	li	6	2

kolumna

kolumna

£^AilPV \Kddedv zachodzi potrzeba podania pod tabelą informacji wyja-^.^-ywiadu.J > _n '_{h d}|_a prawidłowego ich odczytania bądź zrozumienia.

_r>t«li“^r,ab*

dfić gór"* tjbdi

Zawartość tabel i ich układ decydują o kierunku i możliwości przeprowadzenia wstępnej analizy. Ponieważ w tabelach wskazuje się na istniejące zależności między zmiennymi, dlatego pod każdą tabelą powinien być zamieszczony komentarz, wyjaśniający owe zależności i opisujący najważniejsze wyniki. / myślą o zwróceniu na nic szczególnej uwagi.

2.2. Zasady graficznej prezentacji materiałów

Obok tabel do prezentacji wyników stosuje się niekiedy wykresy. Stanowią one alternatywną formę przedstawiania informacji wyrażonych w tabeli. Są zazwyczaj sporządzane na podstawie tabel, będąc ich wizualnym dopełnieniem. Nic mogą jednak icli zastępować. Ich stosowanie jest uzasadnione wówczas, gdy zachodzi potrzeba uwydatnienia pewnych specjalnych aspektów zagadnienia. Wykresy $ą bardziej plastyczne niż tabele, a poprzez zawarte w nich ry sunki i kolon.

c-i    •

..,Mwy spełniały swoją funkcję u pewnym rygorom formalno-estetycznym, i tak. powinny być przejrzyste, estetyczne i starannie w> onane.

-nie mogą zawierać zbyt dużo informacji;    -mikturY*

-musząbyć zaopatrzone w legendę wyjaśniającą szczego > * ⁿ ‘