pkm osinski65

128 2 Po!qcmtiin elementów ninszyn

ustalających. Najczęściej stosowane nakrętki przedstawiono na rys. 2.38 a i [, Nakrętka kapturkowa (rys. 2.38 c) stosowana jest w pouczeniach szczelnych, przy czym pod nakrętkę daje się uszczelkę.

a),    b)    O    d)    d)    fJ

R>v 238 Nakręllci: a) sześciokątna, b) koronowa, c) kapturowa, d) czworokątna, c) okrągła otworowi

0 okrągła rowkowa, g) rzymika

Jeżeli w połączeniu występują duże siły tnące, stosowane są śruby cylindryczni; lub stożkowe ciasno pasowane do otworów (rys. 2.39). Pomimo dużego asortyment! normalnych śrub, nic zaiwsze mogą one zaspokajać wszystkie wymagania i w tych przypadkach muszą być stosowane śruby specjalne. Na rysunku 2.40 pokazano specjalną śrubę pozwalającą na szybkie uzyskiwanie połączenia (szybkozłącze).

Ky*. 239. Śruby parowane: al walcowa, b) stożkowa    Rył. 2.40. Szybkozłącze

Połączenia gwintowe njc zabezpieczają przed ich Juzowanicm się. Przy obciążeniach statycznych można liczyć się z większym stopniem pewności połączeni) śrubowego napiętego wstępnie, ale przy obciążeniach zmiennych, a zwłaszcza udarowych. tub w połączeniach narażonych na drgania, konieczne jest. stosowanie specjalnych zabezpieczeń (rys. 2.41).

Rys. Ml. Rodzaje zabezpieczeń połączeń śrubowych u); b), c), d) odginane podkładki blananc. «V0 podkładki iprężystc, g) wiązanie drutem, h) prwdwnakrętką. i) nakrętka z przedęcicnL j| nakrętka z pierścieniem fibrowym tub z tworzywa sztucznego

W drobnych konstrukcjach stosowane są połączenia gwintowe bezpośrednie i pośrednie (śrubowe). Od połączeń gwintowych i śrubowych stosowanych w budowie maszyn różnią się one przede wszystkim wymiarami stosowanych gwintów. Potu tym w połączeniach pośrednich przeważają wkręty z łbami walcowymi lub kulistymi z przecięciem na wkrętak.

Obliczanie połączeń śrubowych. Jeżeli nakrętka współpracująca ze śrubą jest obciążona siłą osiową F, to jej oddziaływanie na śrubę można przedstawić w postaci suwaka. Nakrętka obracana jest dookoła osi śruby za pomocą klucza, którego odthjaływanie na nakrętkę można zastąpić siłą H przyłożoną do suwaka na średniej średnicy gwintu. Przemieszczanie się nakrętki po śrubie można przedstawić jako ptzcsuwanic suwaka po równi pochyłej, której kąt pochylenia jest równy kątom pochylenia linii śrubowej >• na średniej średnicy gwintu (rys. 2.42). Przy przesuwaniu suwaka w górę, co odpowiada dokręcaniu nakrętki, z układu sil działających można wyprowadzić następujące zależności:

stąd

cos(y + p)'

gdzie p kąt tarcia.

W = J?sin(y + p) = ftg(y + p|.

IM