pkm osinski81

r

160

Pol4cj>cniii elementów miiłryit

JL3 Poliicrenła wento**

161

ogrzewania sprawiają, że turcie, przeciwstawiające się rozłączeniu części złożonych skurczowo, jest wielokrotnie (przeszło trzykrotnie) większe niż w przypadku połą. czeniH wtłaczanego, towarzyszące temu niebezpieczeństwo zatarcia czyni z nich połączenia praktycznie nierozłączne. W połączeniach skurczowych przedmiotów długich (rdzeniowanie luf działowych) duże znaczenie mają również naprężeni* wzdłużne, rozciągające — w płaszczu i ściskające — w rdzeniu; największe wartości osiągają one w środku układu, spadając do zera na jego końcach; wynikaj)) ont z naprężeń stycznych, występujących na powierzchni zetknięcia płaszcza i rdzenia, i wywołanych skurczem wzdłużnym płaszcza.

Współczynnik tarcia /< w połączeniach wtłaczanych ulega dość dużym wahaniom. zależnym od warunków smarowania, gładkości powierzchni zetknięcia ora; wielkości wcisku i jest na ogół mniejszy przy dużych wciskach; średnio wynosi on 0.05-5-OJ?. W połączeniach skurczowych wartości te są znacznie większe (0,12^0,4* naniesienie bardzo cienkiej warstewki pyłu karborundowego na powierzchni zetknięcia może zwiększyć /i do 0,65.

Obliczanie połączeń. Obliczanie połączeń wtłaczanych i skurczowych przy założeniu nieprzek raczenia granicy sprężystości opiera się na wzorach Lamc'goni naprężenia, występujące w grubościcnnych pierścieniach poddanych ciśnieniu we-wnętrznemu lub zewnętrznemu. Załóżmy, że pierścień o średnicy zewnętrznej D_t i średnicy otworu D„ zostaje wtłoczony na inny pierścień o tej samej długości / i o średnicach zewnętrznej D₍ i wewnętrznej przy czym średnica powierzchni zetknięcia przyjmuje wartość D. Rozkład naprężeń w złączu wciskowym przedstawiono na rys. 2.83.

_tiu i zmniejszeniu mniej więcej o 0.6 h (rys. 2.84). zatem wymiar ikuteczny czopa * O; - 1,2/r^ a wymiar skuteczny otworu /l.uff,- I2h,, gdzie /); i ff_t B ich tfyffliaromi mierzonymi.

Jeżeli W " - D[ — D'_a oznacza wcisk mierzony układu, to jego wciik tkurawny II'5 W’ - l,2(/r„ + h_e)\ h„ i h_t są tu wysokościami nierówności na powierzchniach getknięcia otworu i czopa.

ItjilM Sclioniuiyeznc przedstawienie nierówności powierzchni czopa: a) tf, —wymiar mierzony czop*, 0,—wymiar skuteczny w przypadku połączeń wciskowych (I) oraz w przypadku łożysk ittegowyd) (II) b) wymiar D, — po wtłoczeniu

W celu ułatwienia zapisu wzorów obliczeniowych można przyjąć

di+i

4i-1

oraz

-p

rozoKłoarae

Rj* 1*1 Ro/kład napręż ii w /lqczu wałkowym a, — naprężenia obwodowe, o, — napręktM

płomieni owe

M3 ^k m~\'

D_t-D. D !

płde 6, i S_w — współczynniki charakterystyczne złącza wtłaczanego, d,» DJD, id_H = DJD_W — współczynniki kształtu, w — skuteczny wcisk względny złożeniu Odkształcenia obwodowe, mierzone na powierzchni zetknięcia złożonych części, wywołane działającym na niej ciśnieniem p, wynoszą

p = w-

-D„ 6, i	(2J©«)
Wk ^p M
5 ■=■ d _ K + M	IllOJb)
^D< En
i Dt przez D
11 ---* we,	(1104)

- +

współayooiti

Powierzchnia zetknięcia jednak nie jest nigdy zupełnie gładka; nierówność i w postaci bardziej łub mniej prawidłowych fal mają wysokość h; wartość jej zależy od rodzaju i staranności obróbki, a poniekąd i od rodzaju materiału. W czasie I wtłaczania albo zacisku skurczowego nierówności te ulegają częściowemu zgnieco

E, i E_w — współczynniki sprężystości podłużnej, | ¹ I n&sona.