przemek1

OKREŚLENIA ORIENTACYJNE W PRZESTRZENI

Dla ułatwienia orientacji przestrzennej i umożliwienia porozumiewania się posługuje się anatomia szeregiem osi i płaszczyzn przeprowadzonych przez ustrój. Przy opisie zakładamy, że człowiek pozostaje w pozycji pionowej, z kończynami górnymi zwisającymi swobodnie wzdłuż tułowia, dłońmi zwróconymi ku przodowi.

OSIE CIAŁA

Rozróżniamy trzy rodzaje osi ciała prostopadłych względem siebie:

1)    Osie pionowe, czyli długie (axes veiticales). Oś najdłuższa biegnąca przez szczyt głowy nazywa się osią główną.

2)    Osie poprzeczne (axes transversales) — przebiegają prostopadle do poprzednich. •

3)    Osie strzałkowe (axes sagittales) biegną prostopadle do obu poprzednich w kierunku przednio-tylnym.

PŁASZCZYZNY CIAŁA

Ustrój człowieka orientujemy w stosunku do trzech rodzajów płaszczyzn. Są to:

1)    Płaszczyzny strzałkowe (piana sagittalia), wyznaczone przez oś strzałkową i pionową. Płaszczyzna przechodząca przez oś główną nosi nazwę płaszczyzny pośrodkowej (planum medianum), która dzieli • ciało na dwie symetryczne połowy.

2)    Płaszczyzny czołowe (piana hontalia) — wyznaczone przez oś poprzeczną i pionową.

3)    Płaszczyzny poprzeczne, czyli poziome (piana horizon-talia), wyznaczone przez oś poprzeczną i strzałkową, leżą poziomo pod kątem prostym do obu poprzednich.

1

KIERUNEK I POŁOŻENIE W PRZESTRZENI

Jak łatwo zauważyć, osie i płaszczyzny ciała tworzą układ przypominający układ osi współrzędnych, znany z nauki matematyki. Układ taki pozwala nam na orientowanie i określanie poszczególnych części ciała względem siebie, w zależności od ich stosunku do wyżej wymienionych płaszczyzn.

W płaszczyznach strzałkowych i poziomych określamy kierunek przedni (directio anteiior) i tylny (posterior), zwane również brzusznym (ventralis) i grzbietowym (dorsalis).

W płaszczyznach czołowych i poziomych rozróżniamy kierunek przyśrodkowy (medialis) i boczny (lateialis).

42