psychologia religii9

Część trzecia

PSYCHOSPOŁECZNE ASPEKTY NOWYCH HOCKÓW RELIGIJNYCH

W S T f P

Pojęcie "nowe ruchy religijne*¹ obejmuje mozaikę ponad 8 tys. grup religijnych powstałych z koncern lat 60. i początki co- 7C. w Stanach Zjednoczonych, a następnie w Europie Zachodniej. Liczba członków tych grup waha się w zależności od źródła danych /same grupy "przyznają się" do większej liC2by- członków niż skłonne są im przypisywać wyniki badań "obiektywnych"/ od 25 min do 10 min członków. Charakter tych ruchów jest ogromnie zróżnicowany. Wyodrębnia się wśród nich grupy na-stawione opozycyjnie do istniejącego porządku społecznego i grupy popierające społeczeństwo, grupy adaptujące się do istniejącej struktury społecznej i grupy działające na marginesie społeczeństwa, grupy © ideologii kolektywistycznej i grupy o ideologii indywidualistycznej - podziały można mnożyć w zależności od przyjętych kryteriów.

Dla większości czytelników polskich pojęcie "nowe ruchy religijne" nie wiąże się z żadnym konkretnym zjawiskiem społecznym. Nielicznym osobom kojarzy się ono natomiast błędnie z drukowanym przed kilku laty tłumaczeniem Jacka Syskiego "świątynia Ludu", poświęconym historii . grupy religijnej, której przywódca doprowadził do jednej z największych po II wojnie światowej tragedii - masowego mordu lub - jak chcą inni autorzy - samobójstwa w Gujanie, w listopadzie 1978 roku, które pochłonęło życie około 1000 03Ób.

Inne informacje, docierające przypadkowo do polskiego odbiorcy, to utrzymane w skandalizującym tonie opisy praktyk seksualnych połączonych z zażywaniem narkotyków, w których jakoby uczestniczą rytualnie członkowie grup religijnych. Cała ta otoczka przyczynia się do powstania błędnego wrażenia, że nowe ruchy religijne to jeszcze jedna forma patologii społecznej, równie szkodliwej, jak narkotyki, czy równie dewiacyjnej, jak ruch hippisów.

Takie "zaszufladkowanie" jednego z najciekawszych fenomenów życia religijnego i społecznego XX wieku jest błędne i nie tworzy podstaw do zrozumienia jego istoty.

Prezentowane artykuły, powstałe we współpracy psychologów, psychiatrów i socjologów, nastawione są na analizę procesów wchodzenie i uczestnictwa nowych członków w grupie, technik perswazyjnych, jakie grupy