czerwone. Atrakcyjne także podczas kwitnienia (kontrast młodych liści i kwiatów). Dobre drzewo soli-terowe do barwnych zestawień. 'Globosum' - odmiana kulista. Gęsty krzew o regularnej, kulistej koronie bez formowania. Najczęściej występuje w formie piennej - wtedy osiąga do 6 m wysokości. Korona z wiekiem ptaskokulista. Rośnie
wolno. Jedno z najlepszych drzew o kulistej koronie, chętnie zasiedlanej przez ptaki.
Występowanie: Europa, Kaukaz, zachodnia Azja. Gatunek krajowy. Rośnie przede wszystkim w rejonach górskich; osiąga u nas północno-wschodnią granicę zasięgu.
Wzrost. Duże drzewo do 25-30 m wysokości. Korona początkowo jajowata, z wiekiem szeroka u drzew wolno stojących, malownicza. Żyje do 500 lat. Docelową wysokość osiąga po około 100 latach.
Kora. Na pniu młodych drzew dość gładka, ciemnosza-ra; na starszych drzewach złuszczająca się drobnymi, szarobrązowymi tafelkami. Młode pędy oliwkowo-szare, pąki zimą zielone (u A platanoides czerwonawe).
Liście. Pojedyncze, 5-klapowe, wielkości liści A. platanoides. Klapy brzegiem karbowano-pit-kowane, od spodu szaro owłosione. Brak soku mlecznego w ogonku. Jesienią żółte. Kwiaty. Jednopienne, zielonożółte w zwisających, graniastych kwiatostanach; po rozwinięciu się liści - w V.
Owoce. Skrzydlaki połączone pod kątem ± prostym lub prawie równoległe. Nasiona wypukłe. Dojrzewają VIII—IX. System korzeniowy. Średnio głęboki, typu sercowatego, bardzo rozwinięty wszerz. Bezpośrednio pod powierzchnią gruntu dużo drobnych korzeni.
Wymagania: dobrze rośnie na glebach głębokich, dostatecznie wilgotnych i najlepiej bogatych w wapń. Źle znosi zalewanie. Stanowisko słoneczne lub półcieniste. Lubi wyższą wilgotność powietrza. Duża odporność na mrozy
23