1. Burak cukrowy 445
co gwarantuje wyższą zawartość cukru i brak odrostów młodych liści podczas kowania buraków na pryzmach (rys. 1.4).
fll3>
#biór przeprowadza się różnymi metodami w zależności od wielkości plantacji j^ąju dostępnych maszyn. Najprostszą metodą coraz rzadziej stosowaną jest i\, fpCzny; wykopane widłami korzenie ogławia się nożem. Ta metoda zbioru jest ^ Aio pracochłonna, ale stopień uszkodzeń korzeni mały. Częściej stosuje się lawinie korzeni za pomocą ogławiaczy ręcznych na długim stylisku, ale korzenie 0l\0mje się widłami bądź, na większych plantacjach, wyoruje się je wyorywa-konnymi, ciągnikowymi lub kopaczkami do ziemniaka. Wykopane korzenie ciągane na wały za pomocą bron. Ta metoda zbioru była dość rozpowszechnio-5 w gospodarstwach indywidualnych, niedysponujących dostateczną siłą mecha-•czną. Stosując ją uzyskuje się czyste liście z główkami, nadające się do zakisza-korzenie natomiast, zwłaszcza wykopane za pomocą zaadaptowanych kopaczek ^nośnikowych i ściągane bronami na wały, są słabo doczyszczone i w znacznym stopniu pokaleczone, nie nadają się więc do dłuższego składowania.
Zmechanizowany zbiór liści i korzeni, umożliwiający zachowanie dużej wartości paszowej liści, przeprowadzany jest obecnie jednorzędowym kombajnem Neptun. Zarówno liście, jak i korzenie są ładowane do zbiorników i w określonych miejscach w czasie przejazdów składowane. Ułatwia to zwózkę i liści, i korzeni. W ten sposób uzyskuje się dość czyste liście, korzenie natomiast są niezbyt dobrze doczyszczone. Choć zbiór kombajnem bardzo ułatwia pracę, jest jednak stosunkowo mało wydajny (wydajność robocza wynosi 0,15-0,20 ha na 1 godzinę). Kombajny mogą pracować na małych plantacjach o zróżnicowanych glebach, nie można ich jednak używać, gdy gleba jest nadmiernie wilgotna.
Najwyższy stopień mechanizacji zbioru buraka uzyskuje się stosując maszyny wielorzędowe, z których w Polsce są znane maszyny sześciorzędowe. Charakteryzują się one bardzo dużą wydajnością (0,6-0,8 ha/godz.). Maszyna do zbioru składa się z trzech niezależnie pracujących zespołów: ogławiacza, wyorywacza korzeni i ładowacza. Wymagają one dużej liczby ciągników zarówno do zbioru, jak i do wywozu korzeni i liści z pola. Jako że w ogławiaczu pracuje obijacz liści, zawieszany czołowo na ciągniku, a ogławiacz korzeni jako urządzenie niezależne z tyłu, w efekcie uzyskuje się liście rozbite na sieczkę, a główka korzenia pozostaje na polu. Podczas ogławiania należy więc zorganizować transport liści przekazywanych zobijacza na przyczepy. Ta metoda ogławiania zuboża liście o cenny element, ja kim jest górna część korzenia (główka), co powoduje, że liście źle się kiszą i wy magają dużej ilości dodatków chłonących sok.
Jakość ogławiania nie jest zadowalająca, szczególnie w warunkach niskiej ot sady nierównomiernie rozmieszczonych roślin, których korzenie wystają w różnyi stopniu z gleby i są przycinane na różnej wysokości. Przy tej metodzie zbioru i n skich obsadach notuje się straty korzeni wynoszące około 30%, a korzenie prz chowują się bardzo źle i nie nadają się do dłuższego składowania.