DSCF5727

443

1. Burak cukrowy

Larwy śmietki ćwiklanki ([Pegomyia hyoscyami Panz.) żerują na liściach i wy-. dąją miękisz blaszki liściowej, w której tworzą długie korytarze. Są one bardzo Mfloczne i w krótkim czasie mogą zniszczyć liście roślin, które giną. Śmietka ^yykształca dwa pokolenia w ciągu okresu wegetacji. Groźniejsze jest pokolenie prujące wiosną, kiedy rośliny są małe. Larwy śmietki zwalcza się chemicznie (tab. 1.16).

Skoczogonki (Collembola) to różne gatunki owadów wyrządzających szkody ^ okresie kiełkowania roślin. Żerują one na części nadziemnej i na korzeniu siewek. Niektóre gatunki, np. przyślepek, czynią znaczne szkody, zwłaszcza na plantacjach znajdujących się na glebach próchnicznych, wilgotnych i przewiewnych, szczególnie gdy buraka uprawia się po takich przedplonach jak groch czy ziemniak. Skoczogonki podczas długiej i chłodnej wiosny atakują szczególnie rośliny rzadko rosnące. Agrotechniczne metody zapobiegania tym szkodom to unikanie stanowisk po ziemniaku i grochu, a także staranna uprawa, gwarantująca szybkie i równe wschody roślin.

Larwy koziółki błotnej (Tipula paludosa Meig.) żerują na młodych roślinach buraka, w ciągu dnia uszkadzając korzenie, a w nocy — część nadziemną. Rozprzestrzenianiu się szkodnika sprzyja nadmierna wilgotność gleby. Zwalczanie polega na osuszaniu górnej warstwy roli, przede wszystkim przez częste jej spulchnianie. Stosuje się także preparaty chemiczne (tab. 1.16).

Niebezpiecznym szkodnikiem sądrutowce. W okresie wschodów buraka zjadają kiełki roślin, wyżerają kiełkujące nasiona, a także podgryzają korzenie siewek. Szczególnie duże szkody wyrządzają na plantacjach obsianych rzadko. Zapobieganie im polega na unikaniu dłużej użytkowanych stanowisk po motylkowych i trawach, a także na nieuprawianiu buraka po ziemniaku. Drutowce niszczy się, dezynfekując górną warstwę gleby.

Podobnie jak koziołka duże szkody na plantacjach buraka wyrządza krocionóg krwawoplamy (Blaniulus guttulanus Bose.), zwłaszcza od połowy kwietnia do maja. Nocą żeruje on na części nadziemnej, a w ciągu dnia na korzeniach młodych roślin. Największe straty powoduje krocionóg po deszczach przychodzących po okresach dłuższych wiosennych susz. Rozwojowi szkodnika sprzyja duża wilgotność wierzchniej warstwy gleby. Dobrym sposobem zwalczania krocionoga jest częste stosowanie zabiegów pielęgnacyjnych, spulchniających wierzchnią warstwę roli, oraz środków chemicznych.

W czerwcu na blaszkach liści żerują omarlice (larwy). Są one bardzo żarłoczne, niekiedy całkowicie objadają miękisz liścia. Jedna larwa może zjeść do 40 cm² blaszki. Są one niebezpiecznym szkodnikiem na plantacjach rzadko obsianych. Zwalcza się je preparatami chemicznymi.

Na uprawach buraka prowadzi się także intensywną walkę z mszycami i płasz-czyńcem (tab. 1.15). Mszyce w poszukiwaniu żerowiska przechodzą z roślin chorych na zdrowe, zarażając te ostatnie. Jest więc szczególnie ważne, aby odizolować plantacje nasienne od przemysłowych, gdyż na nasiennikach buraka mszyce wyrzą-