s 60 31

dumy i wzruszenia, współczucia i radości, towarzyszące poznawaniu życia. Konopnicka lubi uśmiech dziecka, Jego radość, wesołość, lecz nic waha sic przemówić tlo niego z pełna powaga, wskazując mu jego obowiązki, jego miejsce wśród ludzi, aby „mogło szanować w sobie przyszłego człowieka". Wiersze te wychowywały całe pokolenia i powszechniej niż kiedykolwiek s.| teraz wlas-polskich dzieci.

Mamy też piękn.j współczesna lirykę dla d/iccł. Wiersze Szelburg-Zarem-biuy ze zbioru /\ . . a kotki dwa tak silnie wzruszają dzieci, że czasem łagodzić trzeba ich oddziaływanie.

Szedł czarodziej przez rzeczkę.

Zgubił złot.j laseczkę.

A z ui.| wszystkie swe czary.

Co łeb miał tam do pary.

Stanqł smutny nad rzeka;

Lzy po brodzie mu ciekq;

Każdy teraz sic dowie,

Że to w lasce s;j czary,

A on sobie pan stary,

Jak ci wszyscy zwyczajni panowie...

Cóż jest takiego w tym wierszu, że tak głęboko wzrusza małych słuchaczy? Wczucie się w czyjeś troski, wejście w świat wewnętrzny drugiego człowieka, /.nsięg uczuć dziecko rozszerza się, ogarnia coraz dalsze kręgi a przecież, według słów Gałczyńskiego „na to s.) wiersze, ich nich ku sercu człowieka", by czul głębiej i mocniej.

Kwa Szelhurg-Zarembina w swych wierszach dała dowód niezwykłego, intuicyjnego wczucia się w psychikę dziecka Zamknęła w nich wrażenia dziecka chwytane z życia, wyobrażenia wchłaniane z baśni, dziecięcy sposób odczuwania pełen płynności, niedomówień Złoty jeż jest jeżem i nie jest jeżem, to królewicz, ale nie wiadomo, czy na pewno Wszystko, na co spojrzy poetka, nic tylko nabiera życia, lecz przemienia się w baśń, laka właśnie, jaka by ułożyło dziecko, gdyby umiało. Czerwone buciki biegną W nocy do wróżki po dar radosnych skoków, lalka z gumy ożywa i spaceruje ulicami wśród ludzi... I na mocy odwiecznego prawa, że zadziwienie światem rozpoczyna się od wielkich zjawisk przyrody dnia I nocy, słońca i księżyca, schodzą one do dziecięcego pokoju, ale bliskie, niegroźne, same jak dzieci.

Jak szło słonko spać,

Musieli mu duć

Tych puchowych chmurek kr/.yukę Na poduszki, nn pierzynkc.

Jak chciał micsi.jc wstać,

Musieli mu dać Na huciczkl srebrnej rosy,

By po niebie nie szedł bosy,

Kiedy musiał wsiać.

Lśni miesiączek, lśni, śpi słoneczko, śpi.

I nie wiedzq wcale o tym.

Teraz, przedtem ani potem,

Co mój mały śni...

Poezje Szelburg-Zarcmbiny to obraz dziecięctwa bogatego w delikatne uczucia, w tajemnicze życic wewnętrzne, aż wyrafinowane w swej wrażliwości.

Nie w pokoju dziecięcym, pełnym zabawek, lecz w zwykłej izbic chłopskiej dziej.) się czary Janiny Pora/inskicj.

Wojluswwa i:ha pełna jest ukrytego życia, dostępnego tylko oczom dzieci.

Wy dorośli to nic wiecie, co się czasem w izbic plecie: jakie idq tam pogwar ki i z tej szparki, i z tej szparki.

Ale dziecko wic, wic i poetka.

Dziwy czaj.) się w każdym kqcio. „Stoi kqdztcl w rogu, bial.) broda trzęsie...", kierzoneczka śpiewa „będzie masłoI będzie masło!". Nie ma w izbic martwych przedmiotów. I Lirem życia obdarzone jest w oczach dziecka i ciasto roMUjcc w dzieży, i czółenko biegające po krosnach, i malowidła na glinianym garnku. Najbardziej fascynujący jest ogień gdy się na niego patrzy, trzeba być cicho, wtedy opowie bajkę.

Wiersze Poraziuskicj pełne s;j pogody i humoru, wywodzącego się z gadek i żartów ludowych, opartego ua powtarzaniu i zakoczeiilu, których urok może odczuć tylko dziecko. Lecz nie brak tu też odczucia piękna nocy letniej lub podziwu dla malowideł mistrza*mrozu

Coś przygrywa w sadku cienko, świeci jasna noc w okienko...

lak to poetka, opowiadając o garnkach, miotle, pogrzebaczu, o najprostszych, najbardziej prozaicznych przedmiotach codziennego użytku, prowadzi dzieci w kraj poezji i baśni.

Mamy też krótke utwory Manny Januszewskiej •). dla których trudno znaleźć nazwę bajki? poematy fantastyczne? - chciałoby się powiedzieć

Omw... | inni’.