korkiem. Zawartość kolby sączy się następnie przez pofałdowana sączek z bibuły filtracyjnej, zbierając klarowny przesącz, któregi pierwszych kilka cm3 odrzuca się, gdyż mogą być one rozcieńczona resztkami wody, pozostającej na ściankach lejka lub naczynia, do którego prowadzi się sączenie.
Mechanizm klarowania płynami Carreza sprowadza się do powstawani I koloidalnego sześciocyjanożelazianu(II) cynku, który opadając na dn<j kolby porywa wszystkie substancje wysokocząsteczkowe, oczyszczają! tym samym roztwór z tych substancji:
2 ZnS04 + K4[Fe(CN)J —> i ZnJFefCN) J + 2 K^SO,
Klarowne roztwory cukrów używa się do oznaczeń metodaniH redukcyjnymi, po ewentualnym dalszym ich rozcieńczeniu do zakrestW stężeń cukru, przewidywanych jako optymalne dla stosowanych metod® np. Lane-Eynona i Bertranda 0,1+0,4%, Luffa-Schoorla 0,1+0,259® i cyjanożelazianowa(III) 0,1+0,5%.
W przypadku oznaczania zawartości cukrów ogółem, jako sumy cukróv® bezpośrednio redukujących i sacharozy, klarowanie roztworów prowadJ się zawsze przed procesem hydrolizy sacharozy, a nie odwrotnie. Jest to podyktowane tym, że w czasie procesu hydrolizy sacharoz! z wysokocząsteczkowych substancji (białka, pektyny) mogą powstawaj drobnocząsteczkowe, rozpuszczalne w wodzie substancje o charakterki redukującym, które mogą wpływać na wynik oznaczenia zawartośJ cukrów.
Poza klarowaniem roztworów cukru, przeznaczonych do jego ozndl czania metodami redukcyjnymi, zabieg ten stosuje się równie! w przypadku roztworów cukru analizowanych metodami polarymi trycznymi.
8.2.4. Metody biologiczne
Metody biologiczne są rzadko stosowane, gdyż należą do mnidfl dokładnych, a ponadto metodami tymi można oznaczać tylko te cukrffl które są zużywane przez drożdże do celów fermentacyjnych. Metod® biologiczne oznaczania zawartości odpowiednich cukrów polegają na] tym, że z materiału, w którym chcemy je oznaczyć, przygotowuj® się próbę fermentacyjną. W tym celu w butelkach szklanych sporządź®
I się nastawy fermentacyjne, które po zaszczepieniu drożdżami z rodzaju u Saccharomyces cerevisiae i zamknięciu korkami, z umieszczonymi I w nich czopami fermentacyjnymi, poddaje się fermentacji alkoholowej. I W tym czasie zachodzi przemiana cukru w alkohol etylowy i dwutlenek I Węgla, co zgodnie z równaniem Gay-Lussaca można przedstawić jako:
C6H1206 —> 2 C2H5OH + 2 C02 + Q
180 g = 2 • 46 = 92 g 2 • 44 = 88 g cukier _ alkohol dwutlenek . . heksoza etylowy węgla + cie^0
I Po skończonej fermentacji (brak ubytków masy) oznacza się zawartość
■ ttlkoholu, np. przez pomiar gęstości destylatu i odczytanie zawartości I alkoholu z tabeli 7-6. W obliczeniach przyjmuje się wydajność alkoholu ■8 cukru równą 85+94%, pozostała część cukru zostaje zużyta na ■procesy życiowe drożdży.
I Obliczenia można również prowadzić na podstawie ubytku masy ■JUistawu fermentacyjnego, związanego z ulatnianiem się dwutlenku ■Węgla, podstawiając dane do wyżej podanego równania Gay-Lussaca.
I 8.2.5. Oznaczanie zawartości skrobi
■ ikrobia [(CgH^O-JJ stanowi materiał zapasowy roślin i jest gromadzona Hjjównie w bulwach, ziarnach zbóż oraz nasionach roślin strączkowych.
Odgrywa ona ważną rolę w surowcach roślinnych oraz w licznych ■produktach spożywczych, dlatego też w laboratoriach przemysłu ^■ożywczego często oznacza się jej zawartość.
Do oznaczania zawartości skrobi stosuje się głównie dwie grupy inctod, z których jedna polega na hydrolizie skrobi w roztworach I kwasów nieorganicznych do glukozy, której ilość oznacza się następnie
■ Jedną z metod redukcyjnych i przelicza skrobię, mnożąc przez [ WNpółczynnik przeliczeniowy 0,9, o czym wspomniano w pkt 8.2.2.
Drugą grupę metod oznaczania zawartości skrobi stanowią metody tel ary metryczne, w których skrobię przeprowadza się do roztworu I (w formę w wodzie rozpuszczalną) przez potraktowanie stężonym I fn/tworem kwasu solnego (ok. 25-procentowego) i przetrzymanie na [ phlno w czasie ok. 30 min lub też potraktowanie ok. 1-procentowym
281