scan0095 2

128

przesuwaniu się treści pokarmowej, stymulowanie produkcji immunoglobulin jelitowych oraz wzmocnienie odporności na enteropatogenne bakterie.

Probiotyki stosowane są w hodowli drobiu, świń i przeżuwaczy. Powodują lepszy i szybszy przyrost masy oraz zwiększenie efektywności wykorzystania paszy.

Jako probiotyki stosuje się skoncentrowane bakterie kwasu mlekowego, często z rodzajów Lactobacillus acidophilus, Słreptococcus faecium, a także Bacillus. Oprócz szczepów bakterii, w skład probiolyków wchodzą także drożdże, np. Torulopsis i grzyby mikroskopowe, np. Aspergillus. W hodowli przeżuwaczy stosuje się preparaty drożdżowe, głównie Sacchciromyces cerevi-siae oraz Candida rekaufii, przejawiające działanie probiotyczne.

Produkcja probiolyków polega na hodowli na odpowiednim podłożu bakterii kwasu mlekowego w celu uzyskania wysokiej koncentracji komórek. Dla obniżenia kosztów stosuje się różnego typu odpadowe surowce zawierające cukry. Zwykle nie oddziela się biomasy bakteryjnej od płynu pohodowlanego. Zawarte w nim kwasy organiczne, głównie mlekowy, wykazują pewne działanie probiotyczne. Płyn po hodowli w kierowany jest do suszarni rozpyłowej. Preparaty handlowe oferowane są w postaci proszków lub stanowią część mieszanek paszowych.

10,7. Ekonomiczne zagadnienia produkcji biomasy mikroorganizmów

Specyfiką produkcji drożdży piekarnianych jest brak na rynku produktów, które w pełni mogłyby zastąpić drożdże. Chemiczne środki spulchniające nie mogą zastąpić drożdży we wszystkich wypiekach. Również wykorzystanie biomasy bakterii kwasu mlekowego oraz drożdży jako probiolyków nie napotyka na istotną konkurencję innych produktów.

Zupełnie inna sytuacja występuje w produkcji biomasy mikroorganizmów dla celów paszowych. Biomasa mikroorganizmów jako białkowy komponent pasz musi wytrzymywać konkurencję cenową z soją oraz mączką rybną. Wytłoki soji stanowią odpad przy produkcji oleju sojowego. Soja zawiera ok. 40-45% surowych białek w suchej masie. Główni producenci to USA i Brazylia. Roczna produkcja wynosi ok. 100 min ton.

Prognozy wskazują, iż już w bliskiej przyszłości wystąpi na rynku światowym deficyt białek i technologie biochemiczne mogą być jedynym dodatkowym źródłem komponentów białkowych. Wzrost zapotrzebowania na białka i postępujący za nim wzrost cen mogą przyczynić się do opłacalności technik mikrobiologicznych.

Produkcja biomasy mikroorganizmów może także być bardziej opłacalna jeżeli biomasa zostanie wykorzystana do produkcji białka spożywczego, którego cena jest ok. 10 razy wyższa od białka paszowego. Wymaga to jednak zastosowania bardziej złożonych technik oczyszczania produktu.

Literatura uzupełniająca

1.    S.O. Enfors: Baker's yeast; w Basic Biolechnology. C. Ratledgc. B. Krisliansen (eds), Cambridge University Press. Cambridge 2001. 377-390.

2.    J. Dc la Noue. N. De Pauw: The potaniał of microalgal biolechnology: a review of pro-duclion and uses of microalgae. Biotcch. Adv„ 6. 1988, 725-770.

3.    i. Olsen, K. Allermann: Microbial Biomass as a Protein Source; w Basic Biolechnology. J. Bu’Lcck. B. Krisliansen (eds). Acadcinic Press, London 1987, 2S5-308.

4.    E. Oura: Biomass from Carbohydraics; w Biolechnology, H.-J. Rehm. G. Reed (eds), VCH. Weinheim, 1985, vol. 3, 3-41.

5.    P. Prrivc, U. Faust. W. Sitiig, D.A. Sukaisch: Fundamcntals of Biolechnology, Chapt. 15. VCH. Weinheim. 1987.