Scan20007

nej ochrony dziecka przed wszelkimi formami dyskryminacji lub karania ze względu na status prawny, działalność, wyrażane poglądy lub przekonania jego rodziców, opiekunów prawnych lub członków rodziny. Zobowiązują się do zabezpieczenia nadrzędnego interesu dziecka we wszystkich decyzjach podejmowanych przez instytucje, sądy, organy administracyjne i ustawodawcze. Będą podejmowały wszelkie właściwe środki ustawodawcze, administracyjne i inne w celu realizacji praw uznanych w Konwencji. Będą przy tym szanowały odpowiedzialność, prawo i obowiązek rodziców oraz innych podmiotów za dziecko, do zapewnienia mu możliwości ukierunkowania go i udzielenia rad przy korzystaniu z praw zapewnionych mu w Konwencji. Katalog praw dziecka jest bardzo rozbudowany. Obejmuje on: przyrodzone prawo do życia, warunków ; życia i rozwoju, prawo do sporządzenia aktu urodzenia, do nazwiska i uzyskania obywatelstwa, dó poznania swoich rodziców i bycia przez ■ nie wychowywanym, zakaz nielegalnego transferu dzieci oraz ich niele-I galnego wywozu za granicę, prawo do swobodnego wyrażania poglądów I i bycia wysłuchanym, prawo do wolności wypowiedzi, prawo do wolńo-! ści myśli, sumienia i religii, prawo do wolności, zrzeszania się oraz do \ wolności pokojowych zgromadzeń, zakaz podlegania dziecka arbitralnej I lub bezprawnej ingerencji w jego życie prywatne, rodzinne, mir domo-| wy, korespondencję, zakaz bezprawnych zamachów na jego honor lub reputację, prawa dostępu do informacji, uznanie zasad, że oboje rodzice | ponoszą wspólną odpowiedzialność za wychowanie dziecka i zabezpieczenie jego rozwoju, nakaz ochrony dziecka przed wszelkimi przejawami gwałtu, zamachu, porzucenia, wyzysku itp., prawo do specjalnej ochrony i pomocy państwa w przypadkach czasowego lub stałego pozbawienia go środowiska rodzinnego, prawo ubiegania się o status uchodźcy, prawo dzieci niepełnosprawnych do zapewnienia pełni normalnego życia, prawo do korzystania z możliwie najlepszego stanu zdrowia, usług medycznych i rehabilitacyjnych, prawo korzystania z zabezpieczenia społecznego, prawo do poziomu życia odpowiadającego jego rozwojowi, prawo do nauki, prawo dziecka należącego do mniejszości do posiadania własnego ź.ycia kulturalnego, religijnego, języka itp., prawo do wypoczynku i czasu wolnego, prawo do ochrony przed wyzyskiem gospodarczym, prawo do ochrony przed nielegalnym używaniem środków narkotycznych i substancji psychotropowych, prawo do ochrony przed wszelkimi formami wyzysku seksualnego i nadużyć seksualnych, nakaz zapobiegania uprowadzeniom i sprzedaży lub wywozowi dzieci, prawo do ochro-

' ny przed wszelkimi formami wyzysku, zakaz podlegania dziecka tortu-rom, albo okrutnemu nieludzkiemu lub poniżającemu karaniu lub trakto- \ waniu, zakaz arbitralnego lub sprzecznego z prawem pozbawienia dziec- i ka wolności, zakaz niehumanitarnego traktowania dzieci pozbawionych wolności, prawo dzieci pozbawionych wolności do dostępu do pomocy i prawnej i innej oraz do kwestionowania legalności tego pozbawienia wol-\ ności, nakaz poszanowania norm międzynarodowego prawa humanitarnego w stosunku do dzieci, prawo dziecka podejrzanego, oskarżonego lub uznanego winnym naruszenia prawa karnego do traktowania go w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej, ęzęść ta zawiera również gwarancje realizacji praw dziecka, do których należą między innymi domniemanie niewinności, minimalny poziom wieku przy przyjęciu do pracy, 'właściwy wymiar pracy i warunki zatrudnienia, wpojenie dziecku szacunku dla rodziców, poradnictwo szkolne i zawodowe, świadczenia zjsakresu ubezpieczeń społecznych itp.

' (Część Ii)(Artykuły 42-45) określa zakres kontroli międzynarodowej w mujwykonania postanowień Konwencji. Państwa - strony zobowiązują się do upowszechniania zasad i postanowień Konwencji zarówno wśród dorosłych jak i wśród dzieci. W celu badania postępów dokonywanych przez Państwa - strony ustanawia się/Komitet Praw Dziecka skła- J ■ dający się z 10 ekspertów wybieranych na okres 4 latj Państwa - strony zobowiązują się do przedkładania Komitetowi, za pośrednictwem Sekretarza Generalnego ONZ, sprawozdań dotyczących środków, które będą przyjmowały dla uskutecznienia praw uznanych w Konwencji oraz postępów osiąganych w korzystaniu z tych praw. Dla ułatwienia skutecz- . nego stosowania Konwencji oraz zachęcania do współpracy międzynarodowej zakłada się włączenie wyspecjalizowanych instytucji i innych kompetentnych organów międzynarodowych.

Część IID(artykuły 46-54) zawiera postanowienia końcowe_dotycz,ą-^ ce otwarcia Konwencji do podpisu, konieczności jej ratyfikowania, możliwości przystąpienia, terminu wejścia w życie trybu proponowania poprawek, możliwości wypowiedzenia Konwencji.

Konwencja Praw D/icckafjcsl tr«klulem międzynarodowym, rodzi więc , )

prawa i obowiązki dla stronj Weszła ona w życie 2.IX, 1000 roku. Pol-ska ratyfikowała Konwencję 30.IX. 1991 roku z zastrzeżeniami i deklaracjami interpretacyjnymi. Zastrzeżenia dotyczą artykułu 7 i 38 Konwencji. Polska zastrzega, że prawo dziecka przysposobionego do poznania rodziców naturalnych będzie podlegało ograniczeniu poprzez obowiązy-

37