ScanImage11

domym lub nic". Metafizycznie, wybór „być świadomym lub nic" jest wyborem między życiem a śmiercią.

Świadomość — dla tych organizmów żywych, które ją posiadają — jest podstawowym środkiem przeżycia. W wypadku człowieka podstawowym środkiem przeżycia jest rozum. Człowiek nic byłby w stanie przetrwać, jak np. zwierzęta, kierując się jedynie spostrzeżeniami. Uczucie głodu sygnalizuje mu, iż organizm jego potrzebuje pokarmu (jeżeli nauczył się identyfikować to jako „głód”), ale nie mówi mu, jak zdobywać żywność i nie mówi także, jaki rodzaj żywności jest dlań dobry, a jaki trujący. Człowiek nie może zaspokoić swych najprostszych potrzeb fizycznych bez procesu myślenia. Potrzebuje procesu myślenia, aby dojść do tego, jak sadzić i hodować żywność lub jak skonstruować broń na polowanie. Jego spostrzeżenia mogą zaprowadzić go do jaskini, jeżeli znajduje się ona w pobliżu, lecz aby zbudować najprostsze schronienie, człowiek musi oprzeć się na procesie myślenia. Żadne spostrzeżenia i żaden instynkt nie podpowiedzą mu, jak zapalić ognisko, jak utkać odzienie, jak skonstruować samolot, jak kuć narzędzia, jak skonstruować koło. jak usunąć wyrostek robaczkowy, jak generować elektryczność w żarówce, jak wyprodukować lampę elektronową lub cyklotron, lub pudełko zapałek. Wbrew ternu wszystkiemu całe jego życic jest uzależnione od takiej właśnie wiedzy i tylko wywoływany wolą akt świadomości uwalnia proces myślenia, dzięki któremu człowiek może się lego wszystkiego nauczyć.

Jednakże odpowiedzialność człowieka idzie jeszcze dalej: proces myślenia nic ma charakteru automatycznego lub instynktownego, ani też bezwiednego czy niezawodnego. Człowiek musi sam inicjować myślenie, podtrzymywać len proces i ponosić odpowiedzialność za jego konsekwencje. Człowiek musi także odkryć, jak stwierdzić, co jest prawdą, a co fałszem i jak korygować własne błędy; musi wiedzieć, jak uprawomocnić własne koncepcje, wnioski, wiedzę; musi ustalić zasady myślenia, prawa logiki, aby kierować własnym myśleniem. Natura nic dała mu żadnych automatycznych gwarancji skuteczności wysiłku umysłowego. który podejmuje.

Nic nic jest dane człowiekowi na Ziemi poza potencjałem i materiałem, za pomocą którego wprowadza w ruch ten potencjał. Jego potencjał to najsprawniejsza znana maszyna: jest nią jego świadomość: lec/, jest to maszyna bez świecy zapłonowej, maszyna, w której własna wola musi funkcjonować jak świeca zapłonowa, starter i kierownica: człowiek musi uczyć się, jak z niej korzystać i jak utrzymywać świadomość w stałej gotowości. Materiałem jest cały kosmos, bez. granie dla wiedzy, która można zdobyć i radości życia, którą poprzez to można osiągnąć. Wszystko jednak, czego człowiek potrzebuje lub czego pragnie, wynikać musi z procesu uczenia się. odkrywania, produkowania, a więc z postępowania podjętego z własnego wyboru, własnym wysiłkiem, z pomocą własnego umysłu.

Istota, która nic wic automatycznie, co jest prawdą lub fałszem, nie może także wiedzieć automatycznie, co jest dobrem lub złem, co jest dlań dobrem, a co złem. A mimo to człowiek potrzebuje tego rodzaju wiedzy, aby żyć. Nic jest wyłączony z praw natury, jest specyficznym organizmem specyficznej natury, który wymaga specyficznego postępowania, aby utrzymać się przy życiu. Człowiek nie może utrzymać się przy życiu, korzystając z arbitralnych środków, a nic z przypadkowych działań ani ślepego popędu, ani przypadku czy kaprysu. To. co konieczne dla jego przetrwania, określiła natura i nic podlega wyborowi. To. co człowiek ma do wyboru, sprowadza się jedynie do lego, co odkryje lub czego nic odkryje, czy wybierze właściwe cele i wartości czy nic. Ma swobodę w zakresie dokonywania złych wyborów, ale w takim wypadku skazany jest na brak sukcesu. Może obchodzić rzeczywistość, dekoncentrować umysł i błądzić ślepo każdą drogą, lecz. nic ma wówczas możliwości uniknięcia przepaści, której nic chce dostrzec. Wiedza jest warunkiem przetrwania każdego organizmu posiadającego świadomość: dla żywej świadomości każde ,jcsl” implikuje ..powinno". Człowiek może chcieć nic być świadomym, ale nie może uciec od kary wynikającej z nieświadomości: destrukcji. Człowiek jest jedynym żyjącym gatunkiem mającym moc działania na swoją zgubę i tak leż działał w przeważającym okresie swej historii.

23