ScanImage70

poziomej (/< 1/10001). Środnik blaszanego tężnika hamownego musi być również

h₀

zabezpieczony przed utratą stateczności, gdy —> 140 (rys. 15.24). Do usztywnienia

*t

stosuje się płaskowniki, kątowniki, teowniki lub przepołowione dwuteowniki. Grubość blachy środnika g_{ nie powinna być mniejsza od 3,5 mm.

Korzystniejsze rozwiązanie zapewniające większą poziomą sztywność belki podsuwni-cowej oraz mniejsze zużycie stali uzyskuje się przez zastosowanie kratowego tężnika poziomego (kraty hamownej). Podobnie jak tężnik krata pozioma zabezpiecza belkę przed skręceniem, utratą płaskiej postaci zginania oraz przenosi siły poziome H_p i obciążenie wiatrem. W szczególnych przypadkach krata hamowna może przenieść częściowe oddziaływanie ścian podłużnych oraz zapewnić przestrzenną pracę hali.

Układy geometryczne tężników kratowych pokazane są na rys. 15.26. Zwiększenie liczby węzłów od strony pasa głównej belki podsuwnicowej ma zapewnić korzystniejszy układ momentów zginających w płaszczyźnie poziomej pasa górnego. Zarówno przy wymiarowaniu, jak i przy wykonywaniu rysunków warsztatowych można przyjąć przecinanie się osi krzyżulców i słupków wzdłuż krawędzi pasa belki głównej. Powstały w ten spogób mimośród i dodatkowe naprężenia pomija się przy wymiarowaniu belek. Powyższego wpływu nie należy pomijać w belkach obciążonych suwnicami zaliczonymi do 5 i 6 grupy natężenia pracy.

pas zewnętrzny

Kraty, hamowne (tężniki) można projektować jako ciągłe lub swobodnie podparte. Ponieważ zachowanie ciągłości nie daje większych efektów ekonomicznych oraz utrudnia i komplikuje montaż, stąd z reguły zakłada się układ swobodnie podparty. Układ ten jest niezależny od schematu statycznego belki, a więc mimo ciągłości belki kratę hamowną projektować można w układzie wolnopodpartym. Podobnie jak w przypadku belek całkowicie blaszanych kraty hamowne mogą współpracować z jedną belką podsuwnicową lub z dwiema. Obie możliwości pokazano na rys. 15.27.

- Rys. 15.28

Poprzednio omówione obciążenia zewnętrzne wywołują: M_x - zginanie belki głównej w płaszczyźnie pionowej,M_y — zginanie kraty hamownej w płaszczyźnie poziomej,/^ -ściskanie górnego pasa belki głównej.

W kratach hamownych swobodnie podpartych siły w pasach można oszacować z wzoru:

i

A/

S = ±-r~-    (15-82)

h

I

Siły H_p nie tylko zginają cały ustrój, lecz także skutkiem bezpośredniego działania na pas wywołują w nim zginanie między węzłami, tak jak to pokazano na rys. 15.28. Maksymalny moment zginający oblicza się wg wzoru (15.40).