3) Pk - dokonano odpisów aktualizujących wartość materiałów na skutek utraty wartości lub w wyniku wyceny według cen sprzedaży netto możliwych do uzyskania (zamiast według wyższych od nich cen nabycia lub kosztu wytworzenia).
4) Pk - odtworzenie utraconej wartości zapasu materiałów.
5) Przyjęto materiały z darowizn, likwidacji środków trwałych (odpadki pochodzące z likwidacji).
6) Ujawniono szkody w zapasach materiałów mieszczące się w granicach ogólnego ryzyka gospodarowania.
7) Przyjęto materiały do magazynu po usunięciu skutków wypadku losowego.
8) Ujawniono różnice inwentaryzacyjne:
a) niedobór materiałów,
b) nadwyżka materiałów.
9) Przyjęcie na stan materiałów, jeśli nie są objęte ewidencją magazynową, lub zwrot materiałów z produkcji (dodatkowo zapis korygujący Ma zespól 5, Wn 490).
Dopuszcza się w praktyce, ograniczenie księgowego ujęcia materiałów do ewidencji ilościowo-wartościowej, a daleko idące uproszczenia zezwalają na prowadzenie wyłącznie ewidencji wartościowej.
Konto 310 „Materiały” służy do ewidencji stanu i zmian zapasu materiałów w magazynach. Dokonane zmiany wartości zapasów muszą znaleźć odzwierciedlenie nie tylko w ewidencji syntetycznej, ale również w ewidencji analitycznej.
Konto „Materiały” może wykazywać saldo (Dt) oznaczające wartość zapasów.
W organizacji ewidencji obrotu magazynowego szczególna rola przypada dokumentacji księgowej przychodu i rozchodu, zarówno wewnętrznej jak i zewnętrznej.
Dokumenty księgowe obrotu magazynowego podzielić można na:
1) przychodu zewnętrznego:
a) „Pz” Przychód zewnętrzny - zakupy dokonywane u dostawców, ich przyjęcie i przekazanie do magazynu.
2) przychodu wewnętrznego:
a) „Zw” Zwrot wewnętrzny - zwroty materiałów z produkcji,
b) „Mm” Między magazynami - przesunięcia materiałów między magazynami,
c) „Po” Przyjęcie odpadków - przyjęcie do magazynu odpadków użytkowych,
3) rozchody zewnętrzne:
a) „Wz” Wydanie na zewnątrz - odsprzedaż zapasów
4) rozchody wewnętrzne:
a) „Rw” Rozchód wewnętrzny - pobranie materiału z magazynu.
Na podstawie przedstawionych dokumentów księgowych dokonuje się ewidencji obrotu magazynowego zapasów wyceniając je według cen ewidencyjnych (cen rzeczywistych lub różnych od cen rzeczywistych)1'14.
Zakupione materiały i towary na dzień bilansowy wykazuje się w księgach rachunkowych według rzeczywistych cen ich nabycia (art. 28 ust. 11 pkt 1 ustawy o rachunkowości). Na moment bilansowy ceny te nie mogą być jednak wyższe od cen sprzedaży netto (art. 28 ust. 1 pkt 6). Składniki majątku można także wykazać w księgach rachunkowych w rzeczywistych cenach zakupu, jeśli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki (art. 34 ust. 1 pkt 1).
Odpisywanie w całości kosztów zakupu w okresie sprawozdawczym, w którym koszty te poniesiono, jest zasadne, gdy koszty te są niewielkie lub niezmienne, a zapasy utrzymują
134 J. Aleszczyk, Rachunkowość finansowa od podstaw, Wydawnictwo WSB, Poznań 1997, s. 160.
144