Do wyceny obrotu towarowego na szczeblu detalu stosuje się najczęściej ceny detaliczne brutto, tj. ceny sprzedaży obejmujące również VAT .
Wynika to z faktu, iż w detalu nie prowadzi się bieżącej ewidencji ilościowej towarów, gdyż sprzedaż dokonywana jest w dużej liczbie bardzo zróżnicowanych asortymentowo transakcji i jest to sprzedaż głównie gotówkowa, niedokumentowana fakturami.
Cena którą płaci nabywca, to cena detaliczna (cena sprzedaży brutto) obejmująca:
Cenę zakupu netto + marżę detaliczną + VAT należny
Wycena przychodu towarów w cenach detalicznych sprawia, że VAT stanowiący element tej ceny nie jest jeszcze zobowiązaniem wobec Urzędu Skarbowego (gdyż sprzedaż jeszcze nie nastąpiła) lecz stanowi marżę zarezerwowaną, którą ujmuje się na koncie korygującym „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów”.
Ponieważ stawki podatku i marż zazwyczaj są różne to w celu dokładniejszego rozliczenia odchyleń prowadzi się dwa konta korygujące:
„Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży”
„Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu VAT”
Konta korygujące odchyleń wykazują salda kredytowe oznaczające odpowiednio:
• zarezerwowaną marżę,
• zarezerwowany VAT.
Rozliczenia odchyleń w celu ustalenia marży zrealizowanej oraz należnego podatku VAT od sprzedanych towarów dokonuje się metodą narzutu przeciętnego, rozliczając odrębnie odchylenia z tytułu VAT i z tytułu marży.
1) Rozliczanie odchyleń z tytułu VAT dokonywane jest według wzoru:
®\ji±_vifuu {,
'VAT,
TRk + TSg
-xl00%
_ N„VAT X TSB
l-A/AT “ '
100%
gdzie:
NoVAr - wskaźnik narzutu odchyleń z tytułu VAT,
0VAT - odchylenia z tytułu VAT,
TRk - zapas końcowy towarów,
Tsb - wartość sprzedaży brutto towarów,
0VAT - odchylenia z tytułu VAT przypadające na towary sprzedane.
2) Rozliczenie odchyleń z tytułu marży dokonywane jest według wzoru:
O
T +T
1 Rk ' 1 SB
-x!00%
NoM XTsb 100%
gdzie:
NoM - wskaźnik narzutu odchyleń z tytułu marży,
0M - odchylenia z tytułu marży,
0Mr - odchylenia z tytułu marży przypadające na towary sprzedane,
Tlit - zapas końcowy towarów,
Tsi! - wartość sprzedaży brutto towarów138.
Przedstawiony powyżej sposób rozliczania odchyleń z tytułu VAT do ustalenia VAT należnego może być wykorzystany tylko w przypadku, gdy cała sprzedaż jest opodatkowana jedną stawką VAT. W przypadku sprzedaży opodatkowanej różnymi stawkami oraz sprzedaży zwolnionej z VAT stosuje się zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług
138 Tamże, s. 230.
157