DSCN0383

58

na produkty spożywcze stosuje się najczęściej cynowanie*W tym wypadku miedziowanie, cynkowanie i ołowienie jest niedopuaa* csalne. Do rur, blach, drutów, prętów i naczyń przeznaczonych na wodę stosowane jest cynkowanie* Przy osłonach przewodów elektrycznych praktykowane jest ołowienie, do sprężyn, drutów i drobnych przedmiotów - miedziowanie* Niklowanie jest żabie* giem dość drogim i stosowane jest dla celów zdobniczych, np, przy produkcji zegarków, okuć walizek i teczek, wyposażenia samochodów itp* Dla lepszej przyczepności pod nikiel daje alę warstwę miedzi* Aby nadać przedmiotom niklowanym większą od* j pornośó na ścieranie, stosuje się na warstwę niklu jeszcze po- t włókę chromową*

Powłoki niemetaliczhe

1 • Farby i lakiery stosowane są do izolowania powierzchni metali i stopów od wilgoci i powietrza* Farby olejne otrzymuje się przez rozrobienie suchych farb z pokostem* Jedną z farb rdzochronnych najczęściej stosowanych do zabezpieczenia kon- j strukc ji metalowych jest minia ołowiana /czerwony tlenek oło- , wiu/* Minia rozprowadzona pokostem stanowi farbę podkładową /grunt/ pod lakier* Pokosty dzielą się na naturalne i sztuczne, Pokosty naturalne wyrabia się z olejów schnących, naje żęcie 3 z oleju lnianego, którego zdolność gęstnienia i wysychania pod wpływem tlenu powietrza zostaje przyspieszona przez gotowanie k specjalnymi środkami chemicznymi, tzw. sykatywami /środki przy* 3pjeszające schnięcie/* Pokosy sztuczne, produkowane z kalało* nii i terpentyny albo benzyny, nie nadają się do malowania rdzo* obronnego, gdyż zawierają składniki żrące i tworzą warstwę nie* odporną na warunki atmosferyczne*

Lakiery odznaczają się lepszym połyskiem i dają bardziej gładką i ładniejszą powłokę niż pokosty* Lakiery nieprzezroczyste rozrobione z farbą nazywane są emaliami* Do najczęściej spotykanych lakierów należą lakiery olejne, spirytusowe, nitro* celulozowe i asfaltowe* Mieszanie różnych lakierów jest w zasadzie niedopuszczalne; w razie konieczności należy wykonać uprzednio próbę_v czy nie powstanie tzw* kasza* Do każdego rodzaju lakieru należy stosować odpowiedni rozpuszczalnik*Szczególnie cenione są lakiery nitrocelulozowe /na acetonie/, gdyż ć^aÓ4 powłokę szybko schnącą /malowani e sprężonym powietrzem za pomocą tzw. pistoletu/.

Lakiery piecowe, które po malowaniu schną w suszarniach w temp. 80° do 250°C, odznaczają się dużą wytrzymałością /rowery, maszyny do pisania/.

2. Emalie szkliste są to szkliwa białe lub zabarwione, nakładane na powierzchnię metalu i wypalane. Sposób ten stosowany jest głównie do wyrobu naczyń przeznaczonych, do gospodarstwa domowego. 1B przemyśle chemicznym stosuje się specjalne emalie kwasoodporne. Wadą tych powłok jest ich kruchość, pękanie i odpryskiwanie przy silniejszych wstrząsach.

Tłuszcze i smary stanowią krótkotrwałe i niepewne zabez_ pieczenie metali przed korozją. Stosowane są do przedmiotów drobnych jedynie na okres transportu lub przechowywania w magazynach*

17* TWORZYWA SZTUCZKĘ

Tworzywa sztuczne, zwane inaczej masami plastycznymi, zyskały sobie uznanie jako materiały zastępcze metali oraz jako surowce do otrzymywania materiałów izolacyjnych dla przemysłu elektrotechnicznego i tworzyw odpornych na korozję dla przemysłu chemicznego. Zajmują one coraz poważniejsze miejsce w nowoczesnej gospodarce materiałami konstrukcyjnymi i dostarczają podstawowych surowców dla przemysłu produkującego lakiery, kleje wodoodporne, ściernice, wyroby galanteryjne. W obecnej chwili tworzywa te, tzw. plastyki, mają coraz większe znaczenie, przestają być namiastkami /materiałami zastępczymi/ i stają się jednym z zasadniczych materiałów w budownictwie, produkcji maszyn itp._f wypierając z użycia deficytowe drewno, metale, wyroby ceramiczne i szkło.

Pełny i wszechstronny rozwój produkcji tych materiałów, zależny od postępów chemii i technologii, spowoduje* znaczne obniżenie ich ceny i umożliwi zastosowanie ich na szeroką skalę. Jest to w chwili obecnej jedno t głównych zadań naszego przemysłu chemicznego.