S/Jaki konwergentnc. Degradacja związków aromatycznych przebiega w wyniku dość dużej liczby reakcji. Szlaki te prowadzą do powstania katecholu lub kwasu protokatechowego (iyc. 14.14 oraz 14.15). Są one bardzo przydatne do wyjaśnienia regulacji konwergentnych szlaków katabolicznych (patrz rozdz. 16.1.1).
rodnik alkfowy CHOH-COOH CHj-CHNH?-COOH
Ryc. 14.14. Szlaki degradacji związków aromatycznych prowadzące do kctachulu
plrokatechłna
H
tryplofan
Naftalen, antracen i związki polia ronią tyczne. Niektóre bakterie są zdolne do rozkładu związków policyklicznych. z których w ty m miejscu omówione zostaną ty lko naftalen, antracen i fenantren. Kiedy bakterie tego typu hodowane są w obecności jednego z wymienionych substratów, często w podłożu stwierdza się obecność salicylanu. Sugeruje to udział reakcji uczestniczących w degradacji związków monocyklicznych (ryc.
14.15).
Na zakończenie tej części można stwierdzić, że naturalnie występujące węglowodory są przekształcane i częściowo lub całkowicie utleniane przez drobnoustroje. W odpowiednich warunkach bardzo powoli jest degradowany nawet asfalt, a w żyznych glebach utleniany jest także grafit.
Zanieczyszczanie środowiska ropą naftową. W przypadku zanieczyszczenia gleby ropą naftową należy pamiętać o tym, że węglowodory w dobrze przewietrzanych glebach ulegają szybkiej i całkowitej degradacji. Jedynie wtedy, gdy zanieczyszczenia sięgają głęboko lub gdy występują warunki silnie ograniczonego dostępu tlenu, należy się liczyć z groźbą
532